Ήρθε το τέλος των δισκογραφικών εταιρειών;

[Xenios]

Μουσική χωρίς τις δισκογραφικές;

Το Διαδίκτυο αλλάζει ριζικά τον τρόπο διανομής των τραγουδιών, αποδυναμώνοντας το ρόλο των μεσαζόντων

Oταν ένα από τα χρυσά παιδιά της ποπ γυρίζει την πλάτη στη βιομηχανία που την ανέδειξε, τότε μπορούμε να μιλήσουμε για κατάρρευση του μοντέλου παραγωγής και διακίνησης δίσκων, όπως το γνωρίσαμε τον 20ό αιώνα. Η Μαντόνα ανακοίνωσε ότι αποχωρεί από τη Warner με την οποία συνεργάζεται εδώ και 25 χρόνια, με το σκεπτικό πως η εταιρεία δεν έχει να της προσφέρει τίποτε πια. Το λαμπρό δημιούργημα στρέφεται κατά του δημιουργού του;

Τα τελευταία χρόνια, αρκετοί καλλιτέχνες έκαναν το ίδιο. Ο ρόλος του απλού μεσάζοντα, που απέφερε μυθικά κέρδη στη δισκογραφία, τις περισσότερες φορές εις βάρος των καλλιτεχνών, σβήνει. Το τελικό χτύπημα, όμως, θα έρθει από το ίδιο το κοινό: από εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο οι οποίοι έχουν ελεύθερη πρόσβαση στη μουσική μέσω Διαδικτύου. Η μαζική στροφή σε ριζικά διαφορετικούς τρόπους διανομής των μουσικών προϊόντων, όχι μόνο είναι αδύνατον να ανακοπεί, αλλά και «απογυμνώνει» την αιτίαση της πειρατείας εκ μέρους των εταιρειών, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ήδη νέο νομικό πλαίσιο για την πνευματική ιδιοκτησία και τα δικαιώματα αναπαραγωγής.

Κι όμως: Ακούμε περισσότερη μουσική από ποτέ. Γεννιέται περισσότερη μουσική από ποτέ. Στα υπόγεια, στο δρόμο, στα αυτοσχέδια στούντιο... Και ελέω Διαδικτύου φτάνει στ’ αυτιά μας ακαριαία! Και επειδή ο καλλιτέχνης μπορεί να ζήσει χωρίς τη μουσική βιομηχανία, όχι όμως, χωρίς την επαφή με το κοινό, ιδού οι πρόσφατες κινήσεις μερικών αστέρων που επέλεξαν πλευρά.

Πριγκιπικές προσφορές

H Mαντόνα χρωστάει άλλον ένα δίσκο στη Warner και βάζει τέλος στη συνεργασία τους. Εν τω μεταξύ, μόλις υπέγραψε ένα συμβόλαιο μαμούθ, της τάξεως των 120 εκατομμυρίων δολαρίων, με την εταιρεία θεαμάτων Live Nation, η οποία από ’δω και πέρα θα είναι υπεύθυνη για τη διανομή των δίσκων της, την οργάνωση κάθε περιοδείας της και τη διάθεση όλων των προϊόντων της διάσημης ποπ σταρ, από μπλουζάκια μέχρι στυλό! Πριν από τη Μαντόνα, πανικό στη μουσική βιομηχανία προκάλεσε η κίνηση των Radiohead να διαθέσουν το νέο τους άλμπουμ μέσω της ιστοσελίδας τους και να δώσουν λευκή επιταγή στους θαυμαστές τους για το χρηματικό ποσό που θέλουν να ξοδέψουν για την αγορά του! Η ιδέα ξετρέλανε τους Charlatans, οι οποίοι θα δώσουν το νέο τους δίσκο για δωρεάν download μέσω του βρετανικού ραδιοφωνικού σταθμού Xfm.

Στα μέσα του καλοκαιριού, στις 15 Ιουλίου, η βρετανική εφημερίδα Mail On Sunday είχε ως δώρο το ολοκαίνουργιο άλμπουμ του Πρινς, Planet Earth. Τρία εκατομμύρια αναγνώστες ανταποκρίθηκαν στην πριγκιπική προσφορά. Σχεδόν την επόμενη ημέρα, οι Madness ανακοίνωσαν ότι θα κάνουν το ίδιο.

Ο Πίτερ Γκάμπριελ πρότεινε πριν από λίγους μήνες την ιστοσελίδα www.We7.com., μια μουσική υπηρεσία όπου οι χρήστες κατεβάζουν δωρεάν μουσική και οι καλλιτέχνες πληρώνονται από τις διαφημίσεις που φιλοξενούνται στο site. Ποιο ήταν το σκεπτικό του; «Πολλοί δεν θέλουν πια να πληρώσουν τη μουσική τους. Θα δώσουν λεφτά για να πάνε σε συναυλίες ή να κατεβάσουν μουσική για το κινητό τους αλλά η πλειονότητα των ανθρώπων κάτω των 30 δεν θα πληρώσουν για να κατεβάσουν μουσική. Οι καλλιτέχνες θα επιβιώσουν μόνο αν μάθουν να εκμεταλλεύονται τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνει η ψηφιακή μουσική επανάσταση». Ο Μικ Χάκνολ των Simply Red ερμήνευσε διαφορετικά την έννοια της επιβίωσης και αποφάσισε να ιδρύσει το δικό του label, δηλώνοντας ότι «φτάνει πια με την άπληστη μουσική».

Η αύξηση των ανεξάρτητων δισκογραφικών εταιρειών οι οποίες δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη και την Αμερική συνεχίζεται σταθερά. Γνωστά ονόματα είτε φτιάχνουν δικά τους label είτε φεύγουν από την αγκαλιά μεγάλων δισκογραφικών ομίλων για νεοσύστατα label. Πρόσφατα παραδείγματα, ο Πολ ΜακΚάρτνεϊ και η Τζόνι Μίτσελ οι οποίοι, έπειτα από συνεργασία δεκαετιών με την ΕΜΙ και την Warner αντίστοιχα, προσχώρησαν στην «νεογέννητη» Hear Music της γνωστής αμερικανικής αλυσίδα καφέ, Starbucks!

Τι θα κάνουν οι νέοι δημιουργοί;

Ο Πρινς ναι μεν έδωσε το νέο του άλμπουμ στην βρετανική εφημερίδα Mail On Sunday, βάζοντας παράλληλα στην τσέπη του 500.000 δολάρια, αλλά στον υπόλοιπο κόσμο το Planet Earth κυκλοφόρησε κανονικά στα δισκοπωλεία από την Sony BMG. Γιατί εξαιρέθηκε η Μεγάλη Βρετανία; Η απάντηση είναι: οι 21 συναυλίες του τον Αύγουστο στο Λονδίνο. Δεν είναι μυστικό, άλλωστε, ότι οι καλλιτέχνες δεν πλουτίζουν από τις πωλήσεις των δίσκων αλλά από τα live και η κίνηση του Πρινς ήταν μια ωραιότατη προσυναυλιακή διαφήμιση. Τα μικτά κέρδη της Μαντόνα από την τελευταία περιοδεία της Confessions World Tour, η οποία ξεκίνησε στα τέλη Μαΐου του 2006 και ολοκληρώθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου του 2006 στο Τόκιο, ήταν ιλιγγιώδη: 193,7 εκατομύρια δολάρια.

Το ερώτημα είναι πώς μπορεί ένας νέος καλλιτέχνης να υποστηρίξει τη δουλειά του και να προσελκύσει κοινό στα live του. Οι δισκογραφικές εταιρείες απαντούν, φυσικά, πως είναι αδύνατον να το πετύχουν χωρίς αυτές, και φέρνουν ως παράδειγμα την περίπτωση της Σάντι Τομ. Για όσους δεν γνωρίζουν, η 24χρονη τραγουδοποιός έγινε γνωστή μέσω του Διαδικτύου. Τη συναυλία που έδωσε από το υπόγειο του σπιτιού της μπροστά σε μια web κάμερα, παρακολούθησαν ζωντανά στο MySpace 70 χιλιάδες νέοι. Αμέσως μετά, υπέγραψε με δισκογραφική εταιρεία.

Επίσης, ένα από τα πιο βασικά επιχειρήματα των εταιρειών, είναι πως όταν συρρικνώνεται η δύναμή τους δεν μπορούν να επενδύσουν στους νέους. Υπήρξαν στην ιστορία της μουσικής του 20ού αιώνα, ιδιοφυείς παραγωγοί και στελέχη δισκογραφικών οι οποίοι ανέδειξαν μουσικούς και διαμόρφωσαν ρεύματα σε πολλά είδη, από την τζαζ μέχρι το ροκ. Πόσα ταλέντα όμως δεν βγήκαν ποτέ από την αφάνεια και πόσοι καλλιτέχνες βρήκαν κλειστές τις πόρτες στις εταιρείες τους επειδή δεν γέμιζαν πια τα ταμεία όπως παλαιότερα;

Το αν η δισκογραφική βιομηχανία όπως τη γνωρίζουμε θα επιβιώσει και θα προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα μένει να φανεί. Το μέλλον της, όμως, δεν απασχολεί το κοινό και μάλλον δεν θα έπρεπε να απασχολεί ούτε τους καλλιτέχνες. Ηρθε η ώρα να επικοινωνήσουν μεταξύ τους χωρίς διερμηνείς. Ουσιαστικά και με ευαισθησία. Ναι, η μουσική είναι κοινή αλλά και οι δημιουργοί πρέπει να έχουν δικαίωμα στη ζωή και δυνατότητα να μπορούν να χρηματοδοτήσουν την επόμενη δημιουργία τους.

Η αριθμητική των προβλημάτων

Τα νούμερα των τελευταίων ετών είναι αποκαρδιωτικά:

- Περισσότεροι από πέντε χιλιάδες υπάλληλοι δισκογραφικών έχουν απολυθεί από το 2000. Χιλιάδες δισκοπωλεία έχουν κλείσει στην Αμερική με το 65% των πωλήσεων δίσκων να γίνεται πλέον μέσω καταστημάτων όπως το Wal-Mart.

- Τα νούμερα των πωλήσεων κατρακυλούν διαρκώς. Ενδεικτικά: Τα 10 πιο δημοφιλή άλμπουμ στις ΗΠΑ το 2000 σημείωσαν πωλήσεις 60 εκατομμυρίων. Το 2006, τα αντίστοιχα δέκα πιο δημοφιλή πούλησαν μετά βίας 25 εκατομμύρια αντίτυπα.

- Το πρώτο εξάμηνο του 2007, οι πωλήσεις δίσκων σημείωσαν πτώση σε ποσοστό 19% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Οι πωλήσεις τραγουδιών μέσω του Διαδικτύου σημείωσαν αύξηση 60%.

- Μια από τις πιο πρόσφατες νίκες των δισκογραφικών εταιρειών στον πόλεμο κατά της πειρατείας ήταν το εξοντωτικό πρόστιμο των 220.000 δολαρίων που επέβαλε πριν από λίγες μέρες ομοσπονδιακό δικαστήριο των ΗΠΑ στην Τζέιμι Τόμας, ανύπαντρη μητέρα δύο παιδιών με οικονομικά προβλήματα(!), για παράνομη ανταλλαγή μουσικών αρχείων στο Ιντερνετ.

- Χρυσό συμβόλαιο αξίας 120 εκατομμυρίων δολαρίων υπέγραψε η Μαντόνα με την εταιρεία παραγωγής θεαμάτων Live Nation. Tέλος εποχής για την παραδοσιακή δισκογραφία;

Πηγή : Καθημερινή