Acrobase  

Καλώς ήρθατε στην AcroBase.
Δείτε εδώ τα πιο πρόσφατα μηνύματα από όλες τις περιοχές συζητήσεων, καθώς και όλες τις υπηρεσίες της AcroBase.
H εγγραφή σας είναι γρήγορη και εύκολη.

Επιστροφή   Acrobase > Επιστήμη & Εκπαίδευση > Ιστορία
Ομάδες (Groups) Τοίχος Άρθρα acrobase.org Ημερολόγιο Φωτογραφίες Στατιστικά

Notices

Δεν έχετε δημιουργήσει όνομα χρήστη στην Acrobase.
Μπορείτε να το δημιουργήσετε εδώ

Απάντηση στο θέμα
 
Εργαλεία Θεμάτων Τρόποι εμφάνισης
  #1  
Παλιά 27-03-07, 22:20
Το avatar του χρήστη Xenios
Xenios Ο χρήστης Xenios δεν είναι συνδεδεμένος
Administrator
 

Τελευταία φορά Online: 12-11-16 11:12
Φύλο: Άντρας
Βρετανοί και Ολλανδοί σε αναζήτηση της ομηρικής Ιθάκης


Ο Οδυσσέας ακούει τις Σειρήνες δεμένος στο κατάρτι

Βρετανοί αρχαιολόγοι και μια ολλανδική εταιρεία γεωλογικών μελετών ξεκινούν έρευνα για τον εντοπισμό της ομηρικής Ιθάκης, η οποία πιστεύουν ότι δεν ήταν το σημερινό ομώνυμο νησί. Η προσοχή τους εστιάζονται στην χερσόνησο Παλική της Κεφαλονιάς, για την οποία υποψιάζονται ότι ήταν κάποτε ανεξάρτητο νησί.

Ο Βρετανός ερασιτέχνης αρχαιολόγος Ρόμπερτ Μπρίτλστοουν εμπνεύστηκε τη θεωρία το 2003, ενώ διάβαζε για την Ελλάδα ως προορισμό για τις διακοπές του, και σύντομα κέρδισε την υποστήριξκη δύο Βρετανών ακαδημαϊκών, του Τζέιμς Ντίγκλ, καθηγητή Αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών στο Κέμπριτζ, και του Τζον Αντερχιλ, καθηγητή Στρωματογραφίας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου.

Ο Όμηρος, επισημαίνουν οι Βρετανοί, περιγράφει τη γενέτειρα του Οδυσσέα ως νησί χαμηλού υψομέτρου, το πλέον απομακρυσμένο νησί του Ιονίου. Η σημερινή Ιθάκη, όμως, είναι ορεινή και βρίσκεται πλησιέστερα στην ηπειρωτική Ελλάδα, ενώ η Παλική είναι επίπεδη και, αν ήταν ανεξάρτητημ θα μπορούσε να θεωρηθεί το εξώτερο νησί του Ιονίου.

Οι τρεις ερευνητές πιστεύουν ότι η ομηρική Ιθάκη χωριζόταν από την Κεφαλονιά από ένα στενό κανάλι, το οποίο εξαφανίστηκε έπειτα από σεισμούς.

Με την υποστήριξη της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείας, οι ερευνητές θα συνεργαστούν τώρα με την ολλανδική εταιρεία υπηρεσιών Μηχανικής Fugro Group, προκειμένου να εξετάσουν αν το υπέδαφος ανάμεσα στην Παλική και την υπόλοιπη Κεφαλονιά αποτελείται από συμπαγή βράχο ή ιζήματα.

Στην έρευνα θα αξιοποιηθούν τεχνολογίες που συνήθως εφαρμόζονται στις πετρελαϊκές έρευνες. Η εταιρεία θα εισάγει αισθητήρες μέσα σε γεωτρήσεις και θα χαρτογραφήσει τον θαλάσσιο πυθμένα με σόναρ, μεταξύ άλλων. Οι εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν το καλοκαίρι και θα διαρκέσουν τρία χρόνια.

Η υπόθεση των τριών Βρετανών για την ομηρική Ιθάκη περιγράφεται στο βιβλίο τους Odysseus Unbound - The Search for Homer's Ithaca.

Πηγή : Τα Νέα
__________________
όταν γράφεται η ιστορία της ζωής σου,
μην αφήνεις κανέναν να κρατάει την πένα
Απάντηση με παράθεση
  #2  
Παλιά 26-03-08, 14:42
Το avatar του χρήστη DIONI
DIONI Ο χρήστης DIONI δεν είναι συνδεδεμένος
Μέλος
 

Τελευταία φορά Online: 13-03-14 09:46
Φύλο: Γυναίκα
Νέα Δεδομένα προστίθενται στο ζήτημα της Ομηρικής Ιθάκης

Πολλές υποθέσεις έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς, σχετικά με την ακριβή τοποθεσία της ομηρικής Ιθάκης, πατρίδας του Οδυσσέα. Η Ιθάκη, η Κεφαλονιά, η Λευκάδα, η Χερσόνησος της Πλαγιάς Αιτωλοακαρνανίας, είναι κάποιες από τις προτεινόμενες θέσεις. Ειδικά η παρουσία θολωτών τάφων στην Κεφαλονιά, έχει αναζωπυρώσει ιδιαίτερα την σχετική συζήτηση.
Στις αρχές του 19ου αι. ο γερμανός αρχαιολόγος W. Dorpfeld, βοηθός του Heinrich Schliemann, αναζητώντας την Ομηρική Ιθάκη πραγματοποίησε ανασκαφές με υποδειγματικό, για την εποχή του, τρόπο στην Λευκάδα και συγκεκριμένα στην πεδιάδα του Νυδριού. Στην περιοχή Στενό, παρά τον όρμο του Βλυχού, έφερε στο φως 33 τάφους, τους οποίους ονόμασε "βασιλικούς", καθώς ήταν πλούσια κτερισμένοι. Θεώρησε δε ότι εντός τους είχαν ενταφιαστεί οι επιφανείς ήρωες των ομηρικών επών. Οι θεωρίες του για την ομηρική Ιθάκη και τα δεδομένα των ανασκαφικών και επιφανειακών ερευνών του W. Dorpfeld, δημοσιεύτηκαν το 1927, στο δίτομο έργο Alt-Ithaka.
Ωστόσο, οι 33 βασιλικοί τάφοι του Στενού ανήκουν στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (Πρωτοελλαδικός ΙΙ Πολιτισμός) και όχι στην Μυκηναϊκή περίοδο όπως πίστευε ο Dorpfeld. Μέχρι σήμερα οι αρχαιολογικές μαρτυρίες της Μυκηναϊκής εποχής ήταν πενιχρές στη Λευκάδα ( λίγα όστρακα αγγείων και δυο χάλκινοι διπλοί πελέκεις ).
Τον Φεβρουάριο του 2008 αποκαλύφθηκε και εν μέρει καταστράφηκε κατά τη διάρκεια εργασιών διαπλάτυνσης του επαρχιακού δρόμου από Αγιο Νικήτα προς διασταύρωση Καθίσματος που εκτελούνταν από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λευκάδας θολωτός τάφος μικρών διαστάσεων. Ο τάφος περιείχε πολλές ταφές και αρκετά ευρήματα, όπως μικρά πήλινα θρυμματισμένα αγγεία, δύο σφραγιδόλιθους από στεατίτη, χάντρες από διάφορα υλικά, χάλκινη στρεβλωμένη φυλλόσχημη απόληξη αιχμής, πήλινα σφονδύλια κ.λπ.
Πρόκειται βέβαια για μια σημαντική ανακάλυψη σε ό,τι αφορά στην προϊστορία της Δυτικής Ελλάδας και των Ιονίων νήσων, καθώς προστίθεται μία νέα μυκηναϊκή θέση, η οποία θα μπορούσε να αναζωπυρώσει και τη διαμάχη σχετικά με την τοποθεσία της ομηρικής Ιθάκης. Η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων ΛΣΤ’ ΕΠΚΑ υποστηρίζει ότι η ανακάλυψη ενδεχομένως να προκαλέσει ενθουσιασμό στους Λευκαδίτες αλλά είναι πολύ νωρίς ακόμα για οποιαδήποτε εικασία σχετική με τον Οδυσσέα.
Περαιτέρω ανασκαφική έρευνα στην ευρύτερη περιοχή του Αγ. Νικήτα, ίσως αποφέρει περισσότερα στοιχεία, σχετικά με την ύπαρξη ή μη μυκηναϊκού οικισμού στην εν λόγω θέση.
__________________
"You need chaos in your soul to give birth to a dancing star." Friedrich Nietsche

Τελευταία επεξεργασία από το χρήστη DIONI : 26-03-08 στις 15:13
Απάντηση με παράθεση
  #3  
Παλιά 26-03-08, 15:54
Το avatar του χρήστη tertios
tertios Ο χρήστης tertios δεν είναι συνδεδεμένος
Μέλος
 

Τελευταία φορά Online: 15-01-17 11:47
Φύλο: Άντρας
Η διαθεσή μου τώρα:
Η βεβαιότητα για την Παλίκη έχει κερδίσει πλέον διεπιστημονικό έδαφος. Το Ναυτικό Μουσειο της Ελλάδος έχει στοιχεία που επιβεβαιώνουν πια αυτη την άποψη, ιδιαίτερα μετα απο εντοπισμό ναυσιπλοϊκων στοιχείων σε σχέση με την νήσο Αστερίσκο.

Τα νησια Παλίκη (τότε ήταν νησι) δηλ. Ιθάκη, και Σάμη δηλ. Κεφαλονιά αναφέρονται σαφώς στην Οδύσσεια, όπως και το γεγονός ότι απο την Ιθάκη (Παλίκη) μπορούσε να αγναντεύσει κανείς την ψηλή κορφή του Αινου , κοιτώντας απο τη Δυση προς ΝΑ.

Αυτα προς τιμην των Παλικιωτών.
__________________
Omnes ad Forum ΟΛΟΙ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ!!!!
Απάντηση με παράθεση
  #4  
Παλιά 27-03-08, 13:51
Το avatar του χρήστη DIONI
DIONI Ο χρήστης DIONI δεν είναι συνδεδεμένος
Μέλος
 

Τελευταία φορά Online: 13-03-14 09:46
Φύλο: Γυναίκα
Είναι αρκετά πιθανό, κατά τη γνώμη μου, ο θολωτός τάφος της Λευκάδας να σχετίζεται με το δίκτυο των μυκηναϊκών τάφων της Αιτωλοακαρνανίας

Ως προς το θέμα της ταύτισης της ομηρικής Ιθάκης, η έλλειψη σαφών ανασκαφικών δεδομένων, και κυρίως η αδυναμία εντοπισμού ενός οργανωμένου μυκηναϊκού οικισμού, εμποδίζει την διατύπωση μιας ασφαλούς πρότασης.

Το λόγο έχει η αρχαιολογική σκαπάνη!
__________________
"You need chaos in your soul to give birth to a dancing star." Friedrich Nietsche
Απάντηση με παράθεση
  #5  
Παλιά 14-05-08, 01:37
perdant
Guest
 

Ο Μυκηναϊκός τάφος στον Άγιο Νικήτα Λευκάδας

Πρόσφατα (αρχές 2008) στην περιοχή του Αγίου Νικήτα, βρέθηκε, για πρώτη φορά στη Λευκάδα, αρχαϊκός τάφος, της Μυκηναϊκής περιόδου. Συγκε-κριμένα κατά την διάρκεια εργασιών διαπλάτυνσης του επαρχιακού δρόμου από Άγιο Νικήτα προς διασταύρωση Καθίσματος που εκτελούνταν από την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λευκάδας, αποκαλύφθηκε (και δυστυχώς κατα-στράφηκε εν μέρει) ένας μικρών διαστάσεων θολωτός τάφος. Το μνημείο ε-ντοπίστηκε εκ των υστέρων από τους τεχνίτες της ΛΣΤ’ ΕΠΚΑ στη Λευκάδα και ακολούθησε η ανασκαφή του από την προϊσταμένη της υπηρεσίας αυτής . Σύμφωνα με δήλωση της τελευταίας,«O τάφος περιείχε πολλές, πλην όμως διαταραγμένες, ταφές και αρκετά σημαντικά ευρήματα, ανάμεσά τους μικρά πήλινα θρυμματισμένα αγγεία, δύο σφραγιδόλιθους από στεατίτη, χάντρες από διάφορα υλικά, χάλκινη στρεβλωμένη φυλλόσχημη απόληξη αιχμής, πήλι-να σφονδύλια κ.λπ.»
Σύμφωνα με την ίδια «Πρόκειται για σημαντική ανακάλυψη σε ό,τι αφορά στην προϊστορία της Δυτικής Ελλάδας και των Ιονίων Νήσων, καθώς προστί-θεται μία νέα μυκηναϊκή θέση. Ιδιαίτερη σημασία ωστόσο αποκτά το εύρημα για τη Λευκάδα καθώς μέχρι σήμερα απουσίαζε σχεδόν η μυκηναϊκή παρουσία στο νησί και η αποκάλυψη του τάφου προσδίδει πλέον νέες διαστάσεις στην έρευνα».
Εδώ πρέπει να αναφερθεί ότι με τον όρο Μυκηναϊκός Πολιτισμός χαρακτη-ρίζεται ο προϊστορικός πολιτισμός της Ύστερης Εποχής του Χαλκού που ανα-πτύχθηκε ανάμεσα στον 17ο και 11ο αι. π.Χ., κυρίως στην κεντρική και νότια ηπειρωτική Ελλάδα. Το επίθετο «μυκηναϊκός» προέρχεται από την πρώτη αρ-χαιολογική θέση στην οποία εντοπίστηκε, τις Μυκήνες, που αποτελούν και ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του. Κατά την περίοδο ακμής του εξαπλώθηκε και στην Κρήτη, στα νησιά του Αιγαίου και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα πληροφορίες που διαθέτουμε για τον Μυκη-ναϊκό Πολιτισμό, κέντρα εγκατάστασης των Μυκηναίων υπήρξαν επίσης τόσο στη Νότια Ιταλία, όσο και στη Σικελία. Με δεδομένο ότι την εποχή εκείνη το νησί της Λευκάδας ήταν ενωμένο με τη στεριά, ο όρμος του Αγίου Νικήτα αναμένεται να ήταν πολύ σημαντικός για τη ναυσιπλοΐα, καθώς θα αποτελού-σε ουσιαστικά το μοναδικό καταφύγιο πλοίων στη Δυτική πλευρά της Νήσου . Μ’ αυτή τη λογική μπορεί να ερμηνευθεί, το εκ πρώτης όψεως παράδοξο γε-γονός της ανεύρεσης στοιχείων Μυκηναϊκού Πολιτισμού ειδικά στον Άγιο Νι-κήτα και όχι σε άλλες τοποθεσίες της νήσου, αφού καθώς φαίνεται αυτό απο-τελούσε σημείο προσέγγισης της νήσου και καταφύγιο των «Μυκηναίων» στην πορεία τους προς την Ιταλία.

Η ακριβής διαδρο-μή των «Μυκηναίων» στη Δυτική Ελλάδα πρέπει να διερχόταν από την θαλάσσια περιοχή μεταξύ των Ιονίων Νή-σων και της ξηράς και μετάβαση στην Ιταλία μέσω του πορθμού του Οτράντο, καθώς με τα ναυτικά μέσα της εποχής ήταν παρακινδυνευμένο το ταξίδι στην ανοικτή θάλασσα. Παρέκ-κλιση από τη διαδρομή αυτή γινόταν μόνο κατά τη παράκαμψη της Λευκάδας καθώς δεν υ-πήρχε τότε θαλάσσιος δρόμος μεταξύ του νησιού και της στεριάς. Μέχρι τώρα έχουν βρεθεί Μυκηναϊκοί θολωτοί τάφοι στην Ανατολική πλευρά της Κεφαλονιάς και στις Δυτικές ακτές της Ηπείρου και ο τάφος αυτός στη Δυτική ακτή της Λευκάδας μοιάζει να συμπληρώνει το πάζλ.


Με βάση τις παραπάνω σκέψεις φαίνεται ότι η ευρύτερη περιοχή της Δυτι-κής Λευκάδας επιφυλάσσει εκπλήξεις για τους αρχαιολόγους, καθώς τόσο η περιοχή του Αγίου Νικήτα, όσο και νοτιότερα, η περιοχή του σημερινού Δή-μου Απολλωνίων με το διάσημο κατά την αρχαιότητα ναό του «Λευκάτη Α-πόλλωνος» του οποίου η ίδρυση χάνεται στα βάθη του χρόνου, πρέπει να είχε πολύ μεγάλη σημασία για την ναυσιπλοΐα κατά τους Μυκηναϊκούς και Ομηρι-κούς χρόνους. Η Λευκάδα κατά την Μυκηναϊκή εποχή, φαίνεται ότι αναδείχθη-κε κυρίως σαν σταθμός του ταξιδιού προς την Δύση και οι ταξιδιώτες αρχικά πρέπει να προσέγγιζαν το νησί στη περιοχή της Βασιλικής, όχι μόνο για ανε-φοδιασμό, αλλά και για σπονδές στον παρακείμενο αρχαίο ναό που αργότερα έγινε γνωστός σαν ναός του Απόλλωνα. Σημειωτέον ότι ο Απόλλων εθεωρείτο θαλάσσια θεότητα και οι αρχαίοι πίστευαν ότι καθόριζε τον καιρό στα πελάγη. Πιθανά μάλιστα εκεί να παρέμεναν κάποιο χρονικό διάστημα προς αναμονή ευνοϊκών ανέμων, καθώς έπρεπε πλέον να πλεύσουν σε ανοιχτή θάλασσα μέ-χρι το Άκτιο, (όπου υπήρχε άλλος ναός του Απόλλωνα). Σ’ αυτή τη διαδρομή ο όρμος του Αγίου Νικήτα ήταν το μοναδικό σχετικά ασφαλές καταφύγιο σε πε-ρίπτωση που ενέσκηπτε κακοκαιρία κατά την πορεία του πλοίου (π.χ. ισχυροί Νότιοι άνεμοι). Αυτό πρέπει να ήταν ένα σύνηθες περιστατικό και η παραμονή στην περιοχή μπορούσε να διαρκέσει αρκετό χρονικό διάστημα, καθώς και σήμερα παρατηρούνται συχνά μεγάλοι περίοδοι θαλασσοταραχής, ακόμα και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Η ανάπτυξη της Ανατολικής περιοχής, όπου βρίσκονται σήμερα και τα ερείπια της αρχαίας πρωτεύουσας της νήσου, πρέπει να επήλθε αργότερα, μετά τον 7ο πΧ αιώνα και την διάνοιξη του διαύλου από τους Κορίνθιους, καθώς πριν από αυτήν η θαλάσσια οδός που οδηγούσε εκεί ήταν αδιέξοδη.
Για όσους συσχετίζουν το παραπάνω εύρημα με την θεωρία, ότι η Λευκάδα είναι η Ομηρική Ιθάκη, θα έλεγα ότι είμαστε ένα βήμα πιο κοντά, καθώς η δι-αδρομή προς την Δύση και στην Ομηρική Εποχή ήταν ασφαλώς η ίδια. Αν ό-μως υπάρχει πιθανότητα κάπου να είναι θαμμένη η αρχαία Ιθάκη, δεν θα είναι βέβαια κατά μήκος μιας αδιέξοδης διαδρομής όπως πχ στη περιοχή του Νυ-δριού, όπου έκανε ανασκαφές ο Dorpfeld αλλά πάνω στο δρόμο των πλοίων π.χ περιοχή Αγίου Πέτρου. Υπήρχε παρουσία ανθρώπων κατά την αρχαιότητα σ’ αυτά τα μέρη; Τα πρόσφατα και παλαιότερα ευρήματα κραυγάζουν «-Ναι!». Για να επιβεβαιωθούν όμως αυτά, ίσως δεν φτάνει απλά ένας καινούριος W. Dorpfeld ο οποίος θα αφιερωθεί σ’ αυτό το σκοπό, αλλά είναι απαραίτητο να υπάρξει περισσότερο ενδιαφέρον και από τη πολιτεία για την επίτευξη αυτού του στόχου. Αν οι αρχαιολογικά υπεύθυνοι για το νησί βρίσκονται στο…. Με-σολόγγι, οι ανασκαφές γίνονται κατά λάθος από τους χειριστές των εκσκαφέ-ων και τα ευρήματα αφήνονται στη μοίρα τους να καταρρέουν (όπως μοιάζει να συμβαίνει και τώρα), δύσκολα θα έχουμε κάτι να μελετήσουμε στο μέλλον για να διατυπώσουμε συμπεράσματα.
ΑΓΠ
Απάντηση με παράθεση
  #6  
Παλιά 14-05-08, 11:38
Το avatar του χρήστη pero
pero Ο χρήστης pero δεν είναι συνδεδεμένος
Οργανωτής Club
 

Τελευταία φορά Online: 23-08-14 17:59
Φύλο: Άντρας
κλασική ερώτηση στον "Οδύσσεια" σε κάθε ξένο που καταφτάνει στην "Ιθάκη" είναι αν έφτασε με πλοίο ή ήρθε με τα πόδια. Αυτό ρώτησε και ο Τηλέμαχος την Αθηνά που ήρθε με την μορφή του Μέντορα. Την στιγμή που ο Οδυσσέας παρατηρεί το νησί των Κυκλώπων, του θυμίζει την Ιθάκη, γιατί ενώνεται με την απέναντι ξηρά.
Για μένα τουλάχιστον ειναι καθαρό πως μόνο η σημερινή Λευκάδα, ταιριάζει με όλες τις περιγραφές την ομηρικής "Οδύσσειας".
Ο Κωστής Δούκας ο οποίος έκανε μια καταπληκτική μετάφραση των Ομηρικών κειμένων χρησιμοποιώντας στην μετάφραση ομηρικές λέξεις που είναι σε χρήση σήμερα (και με αυτόν τον τρόπο το πρωτότυπο αυτοαποκαλύπτεται αφού πρώτα κοιτάξεις την μετάφραση) είναι υπέρμαχος αυτής της θεωρίας, ο πρώτος τουλάχιστον που άκουσα εγώ και παραθέτει σωρεία αποδείξεων και μια λογικοφανή τουλάχιστον απάντηση στο ερώτημα πως άλλαξε όνομα το νησί (και η ομηρική Ιθάκη και η σημερινή), ανφέροντας πως μετά την εισβολή των Δωριέων στην ομηρική Ιθάκη, οι πρόσφυγες κάτοικοί της έκαναν το ίδιο που κάνουν και σήμερα ονομάζοντας τον νέο τους τόπο μα την αγαπημένη τους ονομασία.
Απάντηση με παράθεση
  #7  
Παλιά 24-10-08, 11:29
Danis Athanasio Ο χρήστης Danis Athanasio δεν είναι συνδεδεμένος
Μέλος
 

Τελευταία φορά Online: 14-11-08 15:15
-

Ο Οδυσσέας πλησιάζοντας στο τέλος της περιπλάνησής του, πάνω στο δρόμο για την Ιθάκη, φτάνει καταπονημένος στο νησί των φιλόξενων Φαιάκων. Εκεί, στην αυλή του βασιλιά Αλκίνοου και μπροστά στο έκπληκτο ακροατήριό του, ο ήρωας αποκαλύπτει την ταυτότητά του και περιγράφει με νοσταλγία την λατρευτή του πατρίδα, προσφέροντάς μας έτσι μια πολυτιμότατη περιγραφή της χώρας του και της θέσης της πάνω στο χάρτη .
« εἴμ’ Ὀδυσεύς Λαερτιάδης, ὅς πᾶσι δόλοισιν
ἀνθρώποισι μέλω, καί μευ κλέος οὐρανόν ἵκει.
ναιετάω δ’ Ἰθάκην εὐδείελον· ἐν δ’ ὄρος αὐτῇ,
¬ Νήριτον εἰνοσίφυλλον ἀριπρεπές· ἀμφί δέ νῆσοι
πολλαί ναιετάουσι μάλα σχεδόν ἀλλήλῃσι,
Δουλίχιόν τε Σάμη τε καί ὑλήεσσα Ζάκυνθος.
αὐτη δέ χθαμαλή πανυπερτάτη εἰν ἁλί κεῖται
πρός ζόφον, αἱ δέ τ’ ἄνευθε πρός ἠῶ τ’ ἡέλιόν τε,
τρηχεῖ’, ἀλλ’ ἀγαθή κουροτρόφος· οὔ τοι ἐγώ γε
ἧς γαίης δύναμαι γλυκερώτερον ἄλλο ἰδέσθαι. »

« Εἶμαι ὁ γιός τοῦ Λαέρτη Ὀδυσσέας, πού οἱ ἄνθρωποι ὅλοι
μέ ξέρουν ὡς πολυμήχανο, καί ἡ φήμη μου ἔφτασε στά οὐράνια.
Βαστῶ ἀπ’ τή γνωστή νῆσο Ἰθάκη, πού τό Νήριτο ἔχει
βουνό περήφανο, ἀνεμόδαρτο· γύρω της κι ἄλλα
πολλά νησιά κατοικοῦνται, κοντά συμμεταξύ τους:
Τό Δουλίχιο, ἡ Σάμη καί ἡ Ζάκυνθος ἡ δασωμένη.
Πιό χαμηλή συγκριτικά, πέφτει ἄκρη τοῦ πελάγου,
πρός δυτικά, ἐνῶ πρός ἀνατολάς βρίσκονται τ’ ἄλλα.
Βραχότοπος εἶναι ἀλλά καλή παλικαρομάνα,
κι οὔτε ἄλλη ἐγώ τερπνότερη μπορῶ νά δῶ ἀπ’ τή γη μου. »
( ι 19-28.)
Παρόλη όμως την ύπαρξη αυτής της καταπληκτικής ευκαιρίας για την αναζήτηση της Ομηρικής Ιθάκης, της αναλυτικής περιγραφής και του προσδιορισμού της Ιθάκης που γίνεται απ’ τον ίδιο τον Οδυσσέα για χάρη των Φαιάκων, οι μεταγενέστεροι άνθρωποι μάλλον αποπροσανατολίσθηκαν από τους παραπάνω στίχους και δεν οδήγησαν σωστά τον ήρωα σπίτι του. Αν ο Όμηρος ήξερε πως οι στίχοι του θα παρερμηνεύονταν από τόσους πολλούς, ίσως τότε να είχε γράψει διαφορετικά το συγκεκριμένο τμήμα του έπους, εφόσον βέβαια θα ήθελε κι εμείς να βρούμε το δρόμο μας προς την Ιθάκη.
Ας δούμε όμως τώρα πιο καλά αυτήν την περίφημη περιγραφή που θα πρέπει να βοηθάει στην ερευνά μας παρά να μας μπερδεύει, έχοντας φυσικά πάντα αμέριστη εμπιστοσύνη στον σοφό ποιητή. Θα το επιχειρήσουμε αυτό εξετάζοντας και ερμηνεύοντας τον κάθε στίχο ξεχωριστά, με βάση την κοινή λογική.

1) « ἐν δ’ ὄρος αὐτῇ , Νήριτον εἰνοσίφυλλον ἀριπρεπές » [ι 22]

« Υπάρχει σ’ αυτήν(τη νήσο Ιθάκη) ένα βουνό, που ονομάζεται Νήριτο, είναι δεντρωμένο και επιβλητικά ψηλό. »

Αυτό το ψηλό βουνό που περιγράφεται ειδικά στο νησί της Ιθάκης, δε θα μπορούσε να είναι άλλο απ’ το όρος Αίνος της Κεφαλλονιάς, το οποίο ξεχωρίζει τόσο για το ύψος του, με μέγιστο τα 1648 μέτρα, όσο και για το μήκος του που καλύπτει σχεδόν ολάκερο το μεγάλο αυτό νησί. Πουθενά αλλού στο Ιόνιο δεν υπάρχει κάποιος αντίστοιχος ορεινός όγκος και μόνο οι Κεφαλλονίτες με τον δικό τους μεγαλοπρεπή Αίνο, μπορούν να καυχιόνται για το επιβλητικό και κατάφυτο από έλατα βουνό τους. Είναι χαρακτηριστικό πως απ’ όλα τα σημεία αναγνωρίσεως που καταδεικνύει ο Οδυσσέας στους Φαίακες, αυτό που τελικά τους κατεύθυνε εκεί ήταν το όρος Νήριτο. Κοντά σ’ αυτό τον αποβίβασαν, στον κόλπο Φορκύνα απ’ όπου ήταν ορατό το συγκεκριμένο όρος. Άρα το Νήριτο θα πρέπει να είναι ένα πασίγνωστο και εμφανέστατο βουνό, σαν τον εντυπωσιακό Αίνο που το ιδιόμορφο μέγεθός του, του έχει χαρίσει διεθνώς μια τέτοια φήμη.
Με αυτήν την εισαγωγή στην περιγραφή της Ιθάκης, με πρώτη αναφορά στο χαρακτηριστικότερο όρος του Δυτικού Πελάγους, καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως ο αφηγητής μας οδηγεί κατευθείαν στο νησί της Κεφαλλονίας.



2) « ἀμφί δέ νῆσοι πολλαί ναιετάουσι μάλα σχεδόν ἀλλήλῃσι, [ι 23]
Δουλίχιόν τε Σάμη τε καί ὑλήεσσα Ζάκυνθος. » [ι 24]

« απ’ την μία και απ’ την άλλη πλευρά της πολλά νησιά βρίσκονται σχεδόν δίπλα της, το Δουλίχιο με τη Σάμη και η δασωμένη Ζάκυνθος. »

Σύμφωνα μ’ αυτούς τους στίχους, το νησί της Ιθάκης είναι ανάμεσα σε άλλα πολύ κοντινά νησιά. Το Δουλίχιο και την Σάμη ως ένα επιμέρους τμήμα, αλλά και ξέχωρα τη Ζάκυνθο. Η ακριβής σειρά που αναφέρονται αυτά είναι χρήσιμο να την προσέξουμε ιδιαιτέρως, καθώς κινούμαστε από βορρά προς νότο με κέντρο τον Αίνο και την Κεφαλλονία, έχουμε στο χάρτη εκατέρωθεν (ἀμφί) τη Λευκάδα (Δουλίχιο) με τη σημερινή Ιθάκη (Σάμη) μαζί από πάνω, ενώ η Ζάκυνθος είναι μόνη της από κάτω. Ανάμεσα σ’ αυτά τα νησιά, το κεντρικό και το ίδιο κοντά σε όλα, είναι μονάχα το νησί της Κεφαλλονιάς, κι αυτή είναι η πραγματική Ομηρική Ιθάκη.


3) « αὐτη δέ χθαμαλή πανυπερτάτη εἰν ἁλί κεῖται πρός ζόφον [ι 25]
αἱ δέ τ’ ἄνευθε προς ἠῶ τ’ ἡέλιόν τε, » [ι 26]

Όλοι μέχρι τώρα όταν μετέφραζαν αυτούς τους δύο στίχους, πίστευαν πως ο ποιητής λέει ότι η Ιθάκη βρίσκεται δυτικά (πρός ζόφον) σε σχέση με τα προαναφερθέντα νησιά Δουλίχιο, Σάμη και Ζάκυνθο. Η τελεία όμως μετά το στίχο ι 24, διαχωρίζει το τμήμα που εξετάζουμε τώρα απ’ το προηγούμενο όπου παρουσιάστηκαν όλα αυτά τα γειτονικά στην Ιθάκη νησιά. Η αλήθεια είναι πως ξεκινώντας από το στίχο ι 25 και μετά, ο αφηγητής παύει πλέον να βλέπει την Ιθάκη ως ξεχωριστή νήσο και την ονομασία της την αντιστοιχεί με τη διευρυμένη έννοια του βασιλείου της Ιθάκης. Αυτό συμπεραίνεται και όταν λέει ξανά ότι βρίσκεται μέσα στη θάλασσα (εἰν ἁλί). Εννοεί δηλαδή ότι είναι ένα νησιωτικό βασίλειο. Δεν είχε ανάγκη αλλιώς να αναφέρει πως είναι μέσα στη θάλασσα, αφού από πριν είχε ξεκαθαρίσει ότι η Ιθάκη με το γνωστό όρος Νήριτο, είναι από μόνη της ένα ευδιάκριτο (εὐδείελον) νησί.
Το «αὐτή δέ» επομένως, με το οποίο αρχίζουν οι παρερμηνευμένοι στίχοι, αναφέρεται στον ευρύτερο χώρο, στο βασίλειο που λόγω της τοποθέτησης του διοικητικού του κέντρου στη νήσο Ιθάκη, έχει επικρατήσει αυτό ως το όνομα του κράτους όπου ανήκουν και τα άλλα γειτονικά νησιά. Γι’ αυτό κι ο Οδυσσέας στη συνέχεια, στους ακόλουθους δύο στίχους (ι 27-28), επαινεί τα γενικά χαρακτηριστικά ολόκληρης της λεβεντογένας χώρας του, ως σωστός ηγεμόνας κράτους. Άρα, θα πρέπει να ερμηνεύσουμε τα λόγια του βλέποντας την Ιθάκη ως συνολικό κράτος κι ως ένα σύμπλεγμα των τεσσάρων προαναφερθέντων νήσων. Έτσι το «αἱ δέ τ’ ἄναυθε» παρακάτω, ουδεμία σχέση έχει με το Δουλίχιο, τη Σάμη και τη Ζάκυνθο. Διαφορετικά, η ύπαρξη μιας αναφοράς στα επιμέρους μόνο νησιά στο στίχο ι26, θα προκαλούσε σύγχυση απ’ την ανακολουθία και παλινδρόμηση στη ροή του λόγου, καθώς απ’ την περιγραφή των χαρακτηριστικών της μιας νήσου (της Ιθάκης) στο ι25, θα μεταπηδούσε στη συνέχεια στις υπόλοιπες που είχε αναφέρει πιο πριν και στο ι24, για να επιστρέψει πάλι μετά στην πρώτη (την Ιθάκη) στο ι27. Με τη δική μας όμως εξήγηση του αρχαίου κειμένου που θα ολοκληρωθεί παρακάτω, το ποίημα αποκτά πλήρη συνοχή και σωστή νοηματική αλληλουχία, ενώ οι επίμαχοι στίχοι δεν χρειάζονται καμιά δολοφονική διόρθωση, όπως πρότειναν αρκετοί ειδικοί μελετητές. Μια τέτοια καταστροφική επέμβαση που επιχειρήθηκε κατά καιρούς, στηρίχθηκε σ’ αυτήν τη λανθασμένη μετάφραση που το «αἱ δέ τ’ ἄναυθε» αποδίδεται στα υπόλοιπα νησιά που «ναιετάουσι» κοντά στην Ιθάκη. Η σύγχυση όμως και η αναταραγμένη διάταξη του λόγου, δεν αρμόζουν σε ένα πρακτικό μυαλό του επιπέδου και της οξυδέρκειας του Ομήρου, που αφήνει κατά μέρος τα πολύπλοκα φιλολογικά τεχνάσματα και χρησιμοποιεί απλά, λογικά και καλλιτεχνικά μέσα για να εκφραστεί και να περιγράψει το περιβάλλον του.
Είναι γεγονός επίσης, ότι για τον προσανατολισμό των Φαιάκων, ο Οδυσσέας δεν ήταν απαραίτητο να τοποθετήσει στο γεωγραφικό χώρο ειδικά το νησί της Ιθάκης, σε αντιπαραβολή μάλιστα με τα υπόλοιπα νησιά του βασιλείου του. Αυτό δε θα σήμαινε τίποτα για τους ναυτικούς που είχαν σκοπό να τον πάνε στον προορισμό του και δε θα έδειχνε τη θέση της χώρας του με βάση τα σημεία του ορίζοντα, στη γνωστή επικράτεια της γης. Επιπροσθέτως, ο Οδυσσέας θα έκανε κατάχρηση της ευσπλαχνίας τους, αν αντί να τους πει που είναι το βασίλειό του, τους έλεγε το που είναι ακριβώς η πόλη και το παλάτι του, ώστε να τον πάνε κατευθείαν σπίτι του. Θα ήταν αρκετό για αυτόν, οι καλοπροαίρετοι Φαίακες να τον οδηγήσουν σε ένα οποιοδήποτε νησί από αυτά που εξουσίαζε, αφού μετά, με τη βοήθεια κάποιου υπηκόου του, θα μπορούσε άνετα να πάει μέχρι την κοντινή πόλη της Ιθάκης όπου διέμενε. Η αναφορά λοιπόν στα υπόλοιπα δικά του νησιά, δεν χρειαζόταν πραγματικά για να εντοπιστεί ακριβώς το νησί της Ιθάκης που έτσι κι αλλιώς είναι ανάμεσά τους, καθώς αυτά τα τρία είναι τριγύρω (ἀμφί), αλλά γίνεται για να δοθεί συνοπτικά η έκταση της χώρας που είναι υπό τον έλεγχό του και στο στίχο ι24 σταματάει να ασχολείται ξεχωριστά μ’ αυτά. Άρα, η περιγραφή στους στίχους ι25-26, ανταποκρίνεται στο γεωγραφικό προσανατολισμό ολόκληρης της περιοχής που κυβερνούσε ο Οδυσσέας, δηλαδή του νησιωτικού κράτους της Ιθάκης.
Μετά απ’ αυτές τις απαραίτητες διευκρινήσεις, μπορούμε πια ορθότερα να μεταφράσουμε το Ομηρικό κείμενο, βλέποντας από εδώ και πέρα τα νησιά του βασιλείου ως σύνολο και σα να μην ξέρουμε ακριβώς που είναι, βάζοντας κάποιον να μας καθοδηγήσει μέχρι εκεί με την πιο ασφαλή μέθοδο. Με τα σημεία του ορίζοντα. Αυτό ακριβώς που κάνει κι ο Οδυσσέας προς τους Φαίακες, ελπίζοντας να τον πάνε επιτέλους στην πατρίδα του.
Είναι λοιπόν αυτή, η επικράτεια της Ιθάκης, «χθαμαλή» = μικρή σχετικά σε έκταση εδαφών, όπως είναι συνήθως τα νησιωτικά κράτη, «πανυπερτάτη»= πολύ απομακρυσμένη και «πρός ζόφον» δηλαδή δυτικά. Σε σχέση όμως με τι είναι μακριά προς τα δυτικά; Βασικός κανόνας της τοπογραφίας είναι πως για να προσανατολιστείς και να δώσεις μια σωστή κατεύθυνση, πρέπει να γνωρίζεις αρχικά το που βρίσκεσαι. Το ΄΄σημείο στάσεως΄΄ δηλαδή. Αν όχι αυτό, θα πρέπει τουλάχιστον να έχεις κάποιο άλλο γνωστό σημείο αναφοράς ή όπως λέγεται ΄΄σημείο συσχετίσεως΄΄. Στην περίπτωσή μας μάλλον, ο Οδυσσέας δεν χρησιμοποιεί τη θέση του, τη θεϊκή χώρα των Φαιάκων στην οποία βρίσκεται ναυαγός, ως σημείο στάσεως για τον προσανατολισμό των ακροατών του. Εξάλλου, πολλοί πιστεύουν πως αυτή, το νησί Σχερία, είναι μια φτιαχτή, φανταστική χώρα και όχι η Κέρκυρα όπως έχει επικρατήσει. Παρόλα αυτά, ακόμη κι αν η Κέρκυρα αντιστοιχεί πράγματι στην Ομηρική Σχερία, σίγουρα αυτή δεν αποτελεί το σημείο αναφοράς του προσανατολισμού, αφού αυτός έτσι είναι εντελώς λανθασμένος σε σχέση με τα γεωγραφικά δεδομένα του Ιονίου Πελάγους. Η νήσος Κέρκυρα είναι αταίριαστη με την κατεύθυνση που δίδεται προς τη χώρα της Ιθάκης. Δεν μπορεί η Ιθάκη να είναι απλώς δυτικά της Κέρκυρας, αφού η Κέρκυρα είναι αυτή που βρίσκεται όχι μόνο μακριά και βόρεια αλλά και κάπως δυτικότερα στο Ιόνιο.
Άρα λοιπόν, ο έξυπνος Οδυσσέας, ως έμπειρος ναυτικός και πρακτικός τοπογράφος, σίγουρα χρησιμοποιεί κάποιο άλλο γνωστό σε όλους τους ακροατές του σημείο αναφοράς. Ποιο όμως είναι αυτό, που είναι και τόσο αυτονόητο ώστε να μην χρειάζεται καν να το κατονομάσει;
Το λογικό για την εποχή των Αχαιών, ήταν τα πάντα να περιστρέφονταν γύρω απ’ το κέντρο της επικράτειάς τους. Τον κυρίως κορμό της ηπειρωτικής Ελλάδας δηλαδή και ειδικότερα την Πελοπόννησο. Εκεί είχαν την έδρα τους σπουδαία βασίλεια, όπως της Θήβας, της Αθήνας, της Σπάρτης, της Πύλου και άλλα, μέχρι και το σημαντικότερο απ’ όλα τα κράτη, το βασίλειο των Μυκηνών. Ο ποιητικός στίχος « αἱ δέ τ’ ἄνευθε προς ἠῶ τ’ ἡέλιόν τε » αυτά ακριβώς εκφράζει και μπορεί πλέον να μεταφραστεί πιο σωστά ως εξής:

«τα άλλα (κράτη-βασίλεια) είναι στα ανατολικά και βλέπουν τον ήλιο»

Έτσι δικαιολογείται η θέση του βασιλείου της Ιθάκης να είναι «πρός ζόφον», στο δυτικό πέλαγος της Ελλάδας σε σχέση με την κυρίως χώρα όπου είχαν εγκατασταθεί τα υπόλοιπα Μυκηναϊκά βασίλεια. Όλα αυτά δηλαδή με τα οποία συγκρίνεται η φτωχική αλλά γλυκιά πατρίδα του Οδυσσέα μετά το στίχο ι25.
Η ίδια λογική χρήση του επίκεντρου της χώρας των Αχαιών, ως σημείο συσχετίσεως για τη γεωγραφική τοποθέτηση άλλων τόπων, βλέπουμε να εφαρμόζεται και σ’ ένα διαφορετικό επεισόδιο της Οδύσσειας. Όταν η θεά Αθηνά μεταμορφωμένη σε νεαρό αγόρι, λέει στον Οδυσσέα πως η δόξα της Ιθάκης έφτασε μέχρι την Τροία που’ ναι μακριά απ’ τη γη των Αχαιών.
« τῷ τοι, ξεῖν’, Ἰθάκης γε καί ἐς Τροίην ὄνομ’ ἵκει,
τήν περ τηλοῦ φασίν Ἀχαιΐδος ἔμμεναι αἴης. »

« Γι’ αὐτό τῆς Ἰθάκης τ’ ὄνομα ἔφτασε, ξένε,
καί στήν Τροία, ὅσο κι ἄν ἀπέχει ἀπ’ τήν Ἀχαιίδα, ὅπως λένε. »
( ν 248-249.)
Πάλι η γενική χωροθέτηση, ο τοπικός προσδιορισμός της μακρινής Τροίας στη συγκεκριμένη περίπτωση, γίνεται σε σχέση με τη Μυκηναϊκή Ελλάδα. Κάτι που απλά θα έκανε κάθε Αχαιός, για οποιοδήποτε ζητούμενο μέρος του γνωστού τότε κόσμου. Το κέντρο του και το μέτρο σύγκρισης, θα ήταν πάντα τα σπουδαιότερα κράτη της Ελλάδας των Αχαιών και ειδικά η ευρύτερη περιοχή του Άργους στην Πελοπόννησο. Οι Έλληνες εξάλλου ως γνωστόν, ήταν ανέκαθεν γεωμέτρες και κάθε επιμέρους θέση του κόσμου τους την προσδιόριζαν ξεκινώντας από ένα σταθερό κέντρο και πάντα σε σχέση μ’ αυτό.
Στηριζόμενοι στα παραπάνω διαφωτιστικά συμπεράσματα, μπορούμε να μεταφράσουμε ευκρινέστερα τον χαρακτηρισμό «πανυπερτάτη», που δίδεται στο βασίλειο της Ιθάκης. Αυτή βρίσκεται λοιπόν εντελώς μακριά, είναι η πιο απομακρυσμένη προς τα δυτικά «πρός ζόφον», από το κέντρο της Μυκηναϊκής χώρας. Είναι δηλαδή στο τέλος της γης που κατείχαν και ήξεραν καλά οι Αχαιοί. Η θέση της στη θάλασσα «εἰν ἁλί», την κάνει ακόμα πιο δυσπρόσιτη και πιο μακρινή για αυτούς. Τόσο περίπου όσο και την Τροία, που για τα δεδομένα της εποχής απείχε πράγματι πάρα πολύ από την ηπειρωτική Ελλάδα, κι ας τους χώριζε μόνο το Αιγαίο Πέλαγος.

Είδαμε επομένως πως έχουμε μια πλήρη πιστοποίηση των στίχων που έγραψε ο Όμηρος, όσον αφορά το νησιωτικό βασίλειο της Ιθάκης στη Δυτική Ελλάδα, το οποίο φαίνεται ξεκάθαρα πως είχε την έδρα του στο νησί της Κεφαλλονιάς. Καμιά αμφισβήτηση της αλήθειας, της τέχνης και της σοφίας του ποιητή δεν ευσταθεί πια. Δεν είναι αυτός που δεν καταφέρνει να μας περιγράψει σωστά τα γεγονότα, αλλά όπως αποδεικνύεται τελικά, εμείς ήμασταν μέχρι σήμερα αυτοί που απ’ την ανικανότητά μας δεν μπορούσαμε να τον κατανοήσουμε και τον υποβιβάζαμε. Η ασάφεια του κειμένου δεν οφείλεται στις αντιφάσεις ή στην αμέλεια του δημιουργού, παρά στην ανεπιτυχή αποκρυπτογράφησή του και στην αδυναμία σύλληψης των νοημάτων του απ’ όσους καταπιάστηκαν μ’ αυτό το εγχείρημα. Δεν είναι ο Όμηρος που χρειάζεται διόρθωση, αλλά όλοι εμείς περισσότερο γνώση.




Αυτό είναι ένα μόνο κομμάτι του πάζλ που συνθέτει το μυστήριο
της Ομηρικής Ιθάκης που τόσο συζητείται στις μέρες μας.
Τα υπόλοιπα στοιχεία
είναι διαθέσιμα διαμέσου: http://www.omirou-ithaki.com/
Απάντηση με παράθεση
  #8  
Παλιά 24-10-08, 11:40
Το avatar του χρήστη Xenios
Xenios Ο χρήστης Xenios δεν είναι συνδεδεμένος
Administrator
 

Τελευταία φορά Online: 12-11-16 11:12
Φύλο: Άντρας
Αρχική Δημοσίευση από Danis Athanasio Εμφάνιση μηνυμάτων
Αυτό είναι ένα μόνο κομμάτι του πάζλ που συνθέτει το μυστήριο
της Ομηρικής Ιθάκης που τόσο συζητείται στις μέρες μας.
Σε καλωσορίζω στην Acrobase και στο Club Ιστορίας.
Είναι ενδιαφέροντα τα όσα διαβάσαμε, γνωστά τα πιο πολλά
, που κάνουν το παζλ για το που είναι η Ιθάκη, αρκετά δύσκολο να απαντηθει.

Λευκάδα Κεφαληνία ή Ιθάκη; Και από τα τρία νησιά λείπει η ουσία, κάποια λείψανα πόλης που να μας δείξει/αποδείξει τον δρόμο για την αλήθεια.
__________________
όταν γράφεται η ιστορία της ζωής σου,
μην αφήνεις κανέναν να κρατάει την πένα
Απάντηση με παράθεση
Απάντηση στο θέμα


Συνδεδεμένοι χρήστες που διαβάζουν αυτό το θέμα: 1 (0 μέλη και 1 επισκέπτες)
 
Εργαλεία Θεμάτων
Τρόποι εμφάνισης

Δικαιώματα - Επιλογές
You may not post new threads
You may not post replies
You may not post attachments
You may not edit your posts

BB code is σε λειτουργία
Τα Smilies είναι σε λειτουργία
Ο κώδικας [IMG] είναι σε λειτουργία
Ο κώδικας HTML είναι σε λειτουργία

Που θέλετε να σας πάμε;


Όλες οι ώρες είναι GMT +3. Η ώρα τώρα είναι 00:03.



Forum engine powered by : vBulletin Version 3.8.2
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.