Επιταχύνεται η ανθρώπινη εξέλιξη

[Xenios]

Η εξέλιξη του ανθρώπινου είδους εξακολουθεί να υφίσταται, καθώς τα γονίδια συνεχίζουν να αντιδρούν στις γρήγορες αλλαγές του κόσμου γύρω μας. Στην πραγματικότητα, οι πιέσεις της σύγχρονης ζωής μπορεί να επιταχύνουν το ρυθμό της ανθρώπινης εξέλιξης, σύμφωνα με κάποιους ανθρωπολόγους.

Η άποψη αυτή έρχεται σε αντίθεση με την επικρατούσα τον 20ο αιώνα θεωρία που θέλει τη σύγχρονη ιατρική, τα αντιβιοτικά, την καλύτερη διατροφή και άλλες εξελίξεις να προστατεύουν τους ανθρώπους από την «ανάγκη» εξέλιξης του είδους.

Σήμερα, η ιδέα ότι «η ανθρώπινη εξέλιξη είναι μια συνεχιζόμενη διαδικασία, ευρέως αποδεκτή μεταξύ των ανθρωπολόγων», δήλωσε ο Ρόμπερτ Βάλντ Σούσμαν, εκδότης της ετήσιας έκδοσης Physical Anthropology του πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον. Επίσης, είναι γενικά αποδεκτό, προσθέτει, ότι τα γονίδια μας θα αλλάξουν τόσο ώστε να δημιουργήσουν ένα νέο ανθρώπινο είδος, που δε θα μπορεί να διασταυρωθεί με το δικό μας, τον Homo Sapiens.

Το επίμαχο θέμα της «συνεχιζόμενης εξέλιξης» απασχόλησε ιδιαίτερα στο πρόσφατο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης Φυσικών Ανθρωπολόγων στο Σικάγο των ΗΠΑ. Είναι ταυτόχρονα το θέμα του βιβλίου «Η έκρηξη 10.000 ετών» των ανθρωπολόγων Χένρι Χάρπεντινγκ και Γκρέγκορι Κόχραν του πανεπιστημίου της Γιούτα. «Για το μεγαλύτερο μέρος του περασμένου αιώνα, η επικρατούσα αντίληψη ήταν ότι η εξέλιξη έχει σταματήσει» εξηγεί ο Χάρπεντινγκ. «Προφανώς, ήταν λάθος».

Οι δύο επιστήμονες διατείνονται ότι η «ανθρώπινη εξέλιξη έχει επιταχυνθεί τα τελευταία 10.000 χρόνια, αντί να επιβραδυνθεί ή σταματήσει. Ο ρυθμός της μάλιστα είναι τόσο γρήγορος που το ανθρώπινο είδος υπέστη τις πιο έντονες αλλαγές στο σώμα και το μυαλό σε όλη την καταγεγραμμένη ιστορία του».

Εξελικτικές αλλαγές πραγματοποιούνται όταν τυχαίες μεταλλάξεις ή βλάβες στο DNA από παράγοντες όπως η ραδιενέργεια, τα τοξικά χημικά ή το κάπνισμα δημιουργούν νέες ποικιλίες γονιδίων. Κάποιες από αυτές τις γονιδιακές αλλαγές είναι επιβλαβής, οι περισσότερες δεν έχουν καμία επίπτωση, ενώ λίγες παρέχουν πλεονεκτήματα που κληρονομούνται στις επόμενες γενιές. Αν μάλιστα είναι και ιδιαίτερα αποτελεσματικές, εξαπλώνονται σε όλο τον πληθυσμό.

«Κάθε γονιδιακή παραλλαγή που αυξάνει την πιθανότητα να κάνεις πολλά παιδιά και νωρίς, θα πρέπει να έχει πλεονέκτημα» αναφέρει ο Κόχραν. Αυτή είναι η διαδικασία της «φυσικής επιλογής», που ο Δαρβίνος διατύπωσε πριν από 150 χρόνια και εξακολουθεί να αποτελεί την καρδιά την σύγχρονης εξελικτικής θεωρίας.

Για παράδειγμα, μια μικρή γονιδιακή αλλαγή στο χρώμα του δέρματος έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του λευκού δέρματος των ανθρώπων που μετανάστευσαν στην Ευρώπη από την Αφρική. Εκείνοι που έμειναν εκεί διατήρησαν το σκούρο χρώμα ώστε να προστατεύονται από τις υπεριώδεις ακτίνες του έντονου ήλιου της Αφρικής. Αντίθετα, το λευκό δέρμα των Ευρωπαίων τους βοήθησε να παράγουν βιταμίνη D, ουσία απαραίτητη στην ανάπτυξη του σκελετού.

Παρά τις σύγχρονες ιατρικές και τεχνολογικές εξελίξεις, οι πιέσεις που οδηγούν στην εξέλιξη με τη φυσική επιλογή εξακολουθούν να υφίστανται. Μάλιστα, ο Χάρπεντινγκ πιστεύει ότι οι διαστάσεις επιδημίας που έχει λάβει ο ιός HIV στους αφρικανικούς πληθυσμούς, θα έχει ως αποτέλεσμα γονιδιακές παραλλαγές που θα προστατεύουν από τον ιό. Στην ερώτηση του πόσα γονίδια εξελίσσονται αυτή τη στιγμή, απάντησε «πολλά, τουλάχιστον αρκετές εκατοντάδες, πιθανόν περισσότερα από χίλια».

Ένας άλλος ανθρωπολόγος, ο Τζον Χοξ, του πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν, ανέφερε ότι η εξέλιξη έχει επιταχυνθεί κατά 100 φορές. Ο κυριότερος λόγος, σύμφωνα με τον Χοξ είναι η τεράστια αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, που πολλαπλασιάζει τον αριθμό των γονιδίων που διατίθενται για τη δημιουργία νέων ποικιλιών.

Οι αλλαγές είναι τόσο ραγδαίες, επισημαίνει ο Κόχραν, που στο μέλλον θα μπορούμε να εντοπίσουμε εμφανείς γονιδιακές παραλλαγές σε έναν ηλικιωμένο και ένα νεαρό άνθρωπο. «Η ανθρώπινη εξέλιξη δε σταμάτησε όταν εμφανίστηκε ο ανατομικά σύγχρονος άνθρωπος, ή όταν το είδος επεκτάθηκε πέρα από την Αφρική», καταλήγει ο Χάρπεντινγκ. «Στην πραγματικότητα δε σταμάτησε ποτέ».

Πηγή: Physanth.org

www.kathimerini.gr

[Morgul]

Δε θυμάμαι κάποια θεωρία του 20ου αιώνα που υποστήριζε ότι η εξέλιξη σταμάτησε. Αλλά σίγουρα επιβραδύνθηκε, αν η εξελικτική πίεση και η μακροβιότητα αποτελούν τον παραμικρό παράγοντα.

Ένα είδος που δεν είναι προσαρμοσμένο στο περιβάλλον του εξελίσσεται έτσι ώστε να προσαρμοστεί. Όσο λιγότερο προσαρμοσμένο είναι, και όσο πιο αντίξοο το περιβάλλον, τόσο μεγαλύτερη η εξελικτική πίεση. Η εξελικτική πίεση πέφτει ασυμπτωτικά προς το 0 όσο πιο πολύ προσαρμόζεται ένα είδος στο περιβάλλον του (και στους φυσικούς εχθρούς του).

Δε σταματάει όμως. Ακόμα και χωρίς εξελικτική πίεση, έχουμε εξέλιξη. Απλά είναι λίγο περισσότερο εξερευνητική (explorational) και λίγο λιγότερο προσαρμοστική (exploitational): τυχαίες μεταλλάξεις και χιασμοτυπίες που υπάρχουν πάντα.

Επίση η ταχύτητα της εξέλιξης επηρεάζεται από τη μακροβιότητα. Ένα είδος ιού εξελίσσεται πιο γρήγορα από ένα είδος χελώνας. Ο homo sapiens είναι από τα μακροβιότερα είδη ζώων του πλανήτη, οπότε η εξέλιξή μας είναι και από τις αργότερες.

Δε μπορώ να καταλάβω επίσης από πού βγαίνει το επιχείρημα «μεγαλύτερος πληθυσμός, ταχύτερη εξέλιξη». Ναι, όταν έχεις μεγαλύτερο πληθυσμό (με τη βιολογική έννοια, δηλαδή σε μικρό χώρο, όπου όλα τα άτομα αλληλογνωρίζονται) και τα μέλη του ζευγαρώνουν με περισσότερους συνδυασμούς, αυξάνεις την εξέλιξη λόγω μικρότερου χρονικού διαστήματος μεταξύ γενεών και αυξημένων πιθανοτήτων να εμφανιστεί μια ευνοϊκή μετάλλαξη. Αλλά τι με νοιάζει εμένα αν ο πληθυσμός των ανθρώπων αυξήθηκε; Οι πιθανότητες να ζευγαρώσω με 1.000.000.000 άτομα είναι εξαρετικά μικρές, οπότε η άυξηση πληθυσμού από 2 δις σε 4 δις δε με αφορά ουσιαστικά. Δυνητικά έχουμε ταχύτερη εξέλιξη, αλλά πρακτικά όχι.

Κανένας από τους πραγματικούς ειδήμονες της βάσης να μας τα εξηγήσει;

[Stanley]

Αρχική Δημοσίευση από Xenios Η εξέλιξη του ανθρώπινου είδους εξακολουθεί να υφίσταται, καθώς τα γονίδια συνεχίζουν να αντιδρούν στις γρήγορες αλλαγές του κόσμου γύρω μας. Στην πραγματικότητα, οι πιέσεις της σύγχρονης ζωής μπορεί να επιταχύνουν το ρυθμό της ανθρώπινης εξέλιξης, σύμφωνα με κάποιους ανθρωπολόγους.

Κατ'αρχήν η εξέλιξη είναι μια αλληλουχία τριών γεγονότων:
1. Αλλαγή της πίεσης επιλογής (πχ εμφάνιση του ιού HIV)
2. Εμφάνιση μιας ευνοικής γενετικής παραλλαγής
3. Διάδοση της ευνοικής γενετικής παραλλαγής

Αν η εξέλιξη είναι σήμερα γρήγορη, είναι επειδή το περιβάλλον αλλάζει γρήγορα. Πράγματα που ήταν επικίνδυνα παλιά, είναι πλέον λιγότερο επικίνδυνα, ενώ κίνδυνοι που σήμερα είναι σημαντικοί, παλιά δεν υπήρχαν. Παραδείγματα: στις ανεπτυγμένες χώρες έχει εξαφανιστεί η ελονοσία, αλλά ο διαβήτης και τα καρδιαγγειακά θερίζουν. Ο ρυθμός με τον οποίο τα δεδομένα αλλάζουν είναι πολύ γρήγορος, και το γενετικό υλικό προσπαθεί να ακολουθήσει.

Ο χρόνος μέχρι την εμφάνιση μιας ωφέλιμης γενετικής παραλλαγής είναι μικρότερος για μεγάλους πληθυσμούς, δεδομένου οτι ο ρυθμός μεταβολής του γενετικού υλικού από γενιά σε γενιά είναι περίπου σταθερός.

Τέλος, στη σημερινή εποχή οι κοινωνίες είναι ανοικτές και υπάρχει πολύ μεγαλύτερη μετακίνηση γενετικού υλικού. Σε αντίθεση με το παρελθόν υπάρχει πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα ένας κάτοικος πχ της Βολιβίας να μεταφέρει ένα αλληλόμορφο γονίδιο σε έναν κάτοικο των Ιμαλαΐων.

Για όλους αυτούς τους λόγους η εξέλιξη όντως συμβαίνει μάλλον πιο γρήγορα σήμερα.

Ειδικά σε ότι αφορά τον ιο HIV, είναι γνωστή η παραλλαγή CCR5Δ32 που προσφέρει σημαντική αντοχή στη μόλυνση από τον ιό. Μάλιστα, η μοναδική στη βιβλιογραφία γνωστή περίπτωση ίασης φορέα HIV ήταν όταν δέχτηκε μόσχευμα μυελού οστών από δότη CCR5Δ32 ομόζυγο το οποίο εξαφάνισε τον ιό. Η συχνότητα του γονιδίου είναι περίπου 5-10% στον Ευρωπαϊκό πληθυσμό (αλλά χρειάζονται δύο, οπότε συχνότητα ομοζυγώτη 0.25-1%).

Τέλος, αν και είναι θέμα ταμπού, υπάρχει ασφαλώς μια ταξική διάσταση: οι "έχοντες" (με την έννοια του Δυτικού πολιτισμού) εξελίσσονται ενάντια στα εμφράγματα και τους καρκίνους ενώ οι "μη έχοντες" (με την έννοια των φτωχών) εξελίσσονται κόντρα στα παράσιτα, την ελονοσία και τους ιούς. Μια τόσο δραματική περιβαλλοντική διαφορά δεν αποκλείεται κάποια στιγμή να διαφοροποιήσει τόσο δραματικά το γενετικό υλικό, ώστε η αναπαραγωγή δύο ατόμων διαφορετικών πληθυσμών να είναι αδύνατη και να αναγνωριστούν ως διαφορετικά είδη.

Αν και δεν είμαι ειδικός, το θέμα έχει αρκετά μεγάλο ενδιαφέρον και το παρακολουθώ από καιρό σε καιρό...

Φιλικά,
Π.

Υ.Γ. Τέλος, ας μην ξεχνάμε οτι το τελικό κριτήριο εξέλιξης δεν είναι η επιβίωση, αλλά η αναπαραγωγή. Μέχρι κάποιου σημείου, γινόμαστε αυτό που θέλει το άλλο φύλο ;-) (μη ρωτήσετε που κολλάνε οι γκέι -- είναι μπερδεμένο)

[Xenios]

Διάβασα σχετικά ένα άρθρο στην Καθημερινή επίσης.

Το «τέλειο ον» εξελίσσεται συνεχώς

Τριακόσια σημεία του ανθρώπινου γονιδιώματος έχουν πρόσφατα τροποποιηθεί, ως προς την ικανότητα επιβίωσης και αναπαραγωγής

Του Γιαννη Ελαφρου

Καθώς συμπληρώνονται 150 χρόνια από την έκδοση του πολύκροτου βιβλίου «Η καταγωγή των ειδών» και με το έτος 2009 να έχει ανακηρυχθεί Ετος Δαρβίνου, η θεωρία της εξέλιξης όχι μόνον εξακολουθεί να επιβεβαιώνεται, αλλά φαίνεται ότι και ο ίδιος ο ανθρώπινος οργανισμός εξελίσσεται στο διάβα των αιώνων.

Σίγουρα, ο σημερινός άνθρωπος είναι διαφορετικός από εκείνον της εποχής του Δαρβίνου. Η βιολογική εξέλιξη του ανθρώπου θα συνεχιστεί ή θα ανακοπεί; Ή μήπως θα επιταχυνθεί από τον ίδιο τον άνθρωπο, χωρίς μάλιστα να μπορεί κανείς να καθορίσει την κατεύθυνση;

«Πώς θα είναι ο άνθρωπος του μέλλοντος;» Το ερώτημα αυτό τέθηκε πρόσφατα από το περιοδικό «Scientific American». Κάποιοι, σημειωνόταν στο εν λόγω δημοσίευμα, φαντάζονται τον άνθρωπο του μέλλοντος όπως οι παλαιότερες ταινίες επιστημονικής φαντασίας, με ένα τεράστιο εγκέφαλο, πλατύ μέτωπο και υψηλότατη νοημοσύνη. Αλλά οι περισσότεροι μάλλον πιστεύουν πως το ανθρώπινο είδος δεν εξελίσσεται πλέον βιολογικά, παρά μόνον όσον αφορά στον πολιτισμό και στην ηθική.

Αναλύοντας το DNA

Εχοντας για τη διαδικασία της εξέλιξης μια εικόνα απότομης αλλαγής (π.χ. σαν το πέρασμα από τον ανθρωποπίθηκο στους ανθρωπίδες να έγινε σε μια γενιά), δεν συνειδητοποιούμε τις λεπτές διεργασίες που εξελίσσονται στον ανθρώπινο οργανισμό. Ο άνθρωπος συνεχίζει να εξελίσσεται, αν και βέβαια όχι στην κατεύθυνση ενός… υδροκέφαλου όντος α λα Χόλιγουντ.

Το πρώτο σημάδι της συνεχιζόμενης εξελικτικής διαδικασίας, που έχουν εντοπίσει οι επιστήμονες, είναι ότι η τάση βιολογικής διαφοροποίησης των ανθρώπων που ζουν σε διαφορετικά περιβάλλοντα, σε διαφορετικούς τόπους, συνεχίστηκε, με αποτέλεσμα οι διαφορές των ανθρωπίνων ομάδων να έχουν διογκωθεί στη διάρκεια των περασμένων αιώνων. Σε σχετική μελέτη που δημοσίευσαν οι Χένρι Χάρπεντινγκ από το Πανεπιστήμιο της Γιούτα, Τζον Χοκς από το Πανεπιστήμιο του Γουισκόνσιν – Μάντισον και οι συνεργάτες τους, ενδεικτικά αναλύεται το DNA 270 ατόμων προερχόμενων από τέσσερις φυλετικές ομάδες: Κινέζοι Χαν, Ιάπωνες, Γιορούμπα και Βόρειοι Ευρωπαίοι. Οι ερευνητές βρήκαν ότι τουλάχιστον το 7% των γονιδίων τους έχει επηρεαστεί από τη διαδικασία της εξέλιξης τα τελευταία 5.000 χρόνια. Πολλές από τις αλλαγές ήταν αποτέλεσμα προσαρμογών στο περιβάλλον, τόσο το φυσικό όσο και το ανθρωπογενές. Για παράδειγμα, ελάχιστοι ενήλικες στην Κίνα και στην Αφρική μπορούν να χωνέψουν το φρέσκο γάλα, ιδιότητα που διαθέτει σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού στη Δανία ή στη Σουηδία. Προφανώς σχετίζεται με την ύπαρξη ή όχι παραγωγής γάλακτος στους διάφορους τόπους.

Πλήρες άρθρο εδώ

[Gildor]

Αρχική Δημοσίευση από Morgul Δε μπορώ να καταλάβω επίσης από πού βγαίνει το επιχείρημα «μεγαλύτερος πληθυσμός, ταχύτερη εξέλιξη».

Εγω το αντιλαμβανομαι οτι οσο περισσοτερα ατομα εχει ενας πληθυσμος, σε πιο ποικιλες συνθηκες, τοσο πιο πολυ θα διαφοροποιηθει ο μεν απο τους δε

Πχ αν μια μεριδα πληθυσμου παει απο την πεδιαδα στο βουνο, αυτη στο βουνο θα εξελιχτει αναλογα σε σχεση με αυτη που εμεινε πισω.

Αν ομως μια τριτη παει απο την πεδιαδα πχ στη ζουγκλα και εξελιχτει αντιστοιχα, η διαφοροποιηση μεταξυ της αποικιας στο βουνο και της αποικιας στη ζουγκλα θα ειναι μεγαλυτερη

Οποτε (αθροιστικα) εχουμε ταχυτερη εξελιξη