Επιστημονικές ανακαλύψεις... προσεχώς

[Xenios]

Η δεκαετία με τη μεγαλύτερη πρόοδο στις επιστημονικές ανακαλύψεις της ιστορίας ολοκληρώνεται σε λίγες ημέρες, παρά τους ελλιπείς πόρους ενώ χάρη στην αύξηση των τεχνολογικών δυνατοτήτων ο ρυθμός της επιστημονικής έρευνας αναμένεται να είναι ακόμα μεγαλύτερος το επόμενο έτος.

Πολλές σημαντικές ανακαλύψεις της δεκαετίας τις χρωστάμε μεταξύ άλλων στην κλιμάκωση των ικανοτήτων ηλεκτρονικών συσκευών. Η αποκωδικοποίηση, για παράδειγμα, του ανθρωπίνου γονιδιώματος χρειαζόταν πολλά χρόνια και εκατοντάδες μηχανήματα. Το 2010, ένα μοναδικό μηχάνημα «αλληλούχισης» μπορεί πια να διαβάσει τρία ανθρώπινα γονιδιώματα σε μόλις μια εβδομάδα.

Χαρακτηριστικό της επιστήμης του 21ου αιώνα είναι η μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ των επιστημόνων και η συλλογική εργασία, κάτι που οφείλεται εν μέρη και στην ανάπτυξη του διαδικτύου.

Τι φέρνει ο νέος χρόνος

Πλούσιο σε επιστημονικές προόδους και ανακαλύψεις εκτιμάται ότι θα είναι και το επερχόμενο 2011. Ιδιαίτερου ενδιαφέροντος πεδία έρευνας αναμένεται να είναι τα εξής:

Επιταχυντής CERN: Θα δημοσιοποιηθούν τα πρώτα ουσιαστικά αποτελέσματα των κρίσιμων πειραμάτων του και δεν αποκλείονται ανακαλύψεις για το μποζόνιο του Χιγκς («σωματίδιο του Θεού») και για την αντι-ύλη (μερικοί ελπίζουν ακόμα και για την εύρεση ενδείξεων για έξτρα διαστάσεις), επιβεβαιώνοντας την ύπαρξη μιας Νέας Φυσικής.

Παραγωγή ενέργειας με σύντηξη μέσω λέιζερ: Αναμένεται για πρώτη φορά να συμβεί κάτι τέτοιο από την Εθνική Εγκατάσταση Ανάφλεξης (National Ignition Facility-NIF) των ΗΠΑ, μια εξέλιξη που, αν επιβεβαιωθεί, θα αποτελέσει ορόσημο στην έρευνα για μια νέα πηγή ενέργειας. Το NIF συγκεντρώνει τη συνδυασμένη ενέργεια 192 ακτίνων λέιζερ πάνω σε ένα μικροσκοπικό στόχο δευτέριου-τρίτιου. Ύστερα από τις επιτυχημένες δοκιμές του 2010, στόχος μέχρι το τέλος του 2011 είναι να πραγματοποιηθεί η πολυαναμενόμενη «πρώτη ανάφλεξη», δηλαδή η παραγωγή περισσότερης ενέργειας από πυρηνική σύντηξη σε σχέση με αυτήν που απαιτείται αρχικά για την πυροδότηση των σχετικών αντιδράσεων.

Νέα όπλα κατά των ιών: Αντισώματα ευρέως φάσματος δράσης (bNAbs), που θα μπορούν να επιτίθενται σε μια σειρά στελεχών ιών, όπως του AIDS και της γρίπης.

Εμβόλιο κατά της ελονοσίας: Αναμένεται να ανακοινωθεί μέχρι το τέλος του 2011.

Νέοι εξωπλανήτες: Το διαστημικό τηλεσκόπιο «Κέπλερ», που κυνηγά αποκλειστικά πλανήτες, θα δημοσιοποιήσει τα νέα ευρήματά του τον Φεβρουάριο, πιθανότατα επιβεβαιώνοντας ότι οι «σούπερ-Γαίες» είναι συχνό φαινόμενο στο γαλαξία μας και πέρα από αυτόν. Νέα ώθηση αναμένεται στο συνεχώς ανερχόμενο πεδίο της αστροβιολογίας, που αναζητά ζωή στα άστρα.

Πυρετός στο διάστημα: Πέρα, όμως, από τους εξωπλανήτες, οι επιστήμονες θα έχουν με πολλά άλλα να ασχοληθούν στο διάστημα. Μεταξύ άλλων, το διαστημόπλοιο Dawn (Αυγή) πρόκειται να τεθεί τον Ιούλιο σε τροχιά επί ένα χρόνο γύρω από τον αστεροειδή Vesta (Εστία), το δεύτερο μεγαλύτερο σώμα στη ζώνη των αστεροειδών. Το νέο ρόβερ “Curiosity” (Περιέργεια) της NASA προγραμματίζεται να εκτοξευτεί τον φθινόπωρο, με προορισμό τον Άρη, όπου το ήδη υπάρχον ρόβερ “Opportunity” (Ευκαιρία) θα αναλάβει να ερευνήσει το γιγάντιο κρατήρα “Endurance” (Αντοχή). Εξάλλου, τον Νοέμβριο η Ρωσία σκοπεύει να εκτοξεύσει το νέο σκάφος της με προορισμό το δορυφόρο «Φόβο» του Άρη. Επίσης, εντός του 2011 η NASA προγραμματίζει την εκτόξευση της αποστολής “Juno” για το Δία, ενώ τον Μάρτιο θα φτάσει πλέον στον Ερμή και θα τεθεί σε τροχιά γύρω του το σκάφος “Messenger” (Αγγελιαφόρος), έπειτα από ταξίδι 6,5 ετών. Τέλος, ο στόλος των αμερικανικών διαστημικών λεωφορείων, μετά από 30 χρόνια, πιθανότατα θα αποσυρθεί εντός του 2011 και το ρόλο τους για τροφοδοσία του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού προορίζονται να αναλάβουν το εμπορικό SpaceX (που έκανε δύο πετυχημένες πτήσεις μέσα στο 2010) και άλλα ιδιωτικά σκάφη.

Σκοτεινή ύλη: Αν όλα πάνε καλά, το διαστημικό λεωφορείο “Endeavour” θα μεταφέρει στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ένα πολύ σημαντικό επιστημονικό όργανο, το Μαγνητικό Φασματόμετρο Άλφα, έναν ανιχνευτή κοσμικών ακτίνων, ο οποίος θα επιχειρήσει να ανιχνεύσει σωματίδια της «σκοτεινής ύλης» που πιθανώς παράγονται στο σύμπαν από συγκρούσεις σωματιδίων υψηλής ενέργειας. Τα πρώτα ερευνητικά αποτελέσματα αναμένονται ως το τέλος του 2011.

Σκοτεινή ενέργεια: Θα την μελετήσει το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο στον κόσμο, το «Dark Energy Survey», που αναμένεται να ενεργοποιηθεί στη Χιλή τον επόμενο Οκτώβριο από το ερευνητικό κέντρο σωματιδιακής φυσικής Fermilab (το αντίστοιχο του CERN στις ΗΠΑ). Διαθέτοντας κάμερα 570 megapixel, θα καταγράψει την ταχύτητα 300 εκατομμυρίων γαλαξιών για να μετρήσει το ρυθμό της επιταχυνόμενης διαστολής του σύμπαντος εξαιτίας της σκοτεινής ενέργειας.

Διεθνές Έτος Χημείας το 2011: Έχει οριστεί από τον ΟΗΕ και την Unesco, καθώς συμπληρώνονται 100 χρόνια από το βραβείο Νομπέλ που πήρε η Μαρί Κιουρί το 1911 για την ανακάλυψη των στοιχείων του ραδίου και του πολωνίου. Επίσης, το 2011 η Διεθνής Ένωση Χημικών Εταιριών εορτάζει τα 100 «γενέθλια» από την ίδρυσή της. Ακόμα συμπληρώνονται 100 χρόνια από τότε που ο βρετανός επιστήμων Έρνεστ Ράδερφορντ παρουσίασε το ιστορικό θεωρητικό μοντέλο για τη σύσταση του ατόμου, καθώς επίσης εορτάζεται ένας αιώνας από την ανακάλυψη του φαινομένου της υπεραγωγιμότητας από τον Ολλανδό Χάϊκε Κάμερλινγκ Όνες, ο οποίος για αυτό το λόγο πήρε και το Νόμπελ Φυσικής το 1913.

Πηγή : Ελευθεροτυπία