Σωστό ή λάθος

[Xenios]

Πολλές φορές κάνουμε λάθη, που δεν τα προσέχουμε εν τη ρύμη του λόγου, που λένε (Ο υποφαινόμενος κάνει πολλά συχνά τέτοια λάθη).
Σκέφτηκα να κάνουμε ένα quiz με φράσεις που θα έχουν και το σωστό και το λάθος.

Για παράδειγμα : εν τη ρύμη του λόγου ή εν τη ρήμη του λόγου, που το βλέπω πολλές φορές γραμμένο
Ρύμη είναι η ροή, μέσα στην ροή της κουβέντας μας, λέμε πράγματα που δεν θέλαμε ή κάνουμε λάθη, που δεν θα κάναμε κανονικά.

Ξεκινώ με τις 5 πρώτες λέξεις ή προτάσεις.

Σωστό ή λάθος ;

1.
α) Υπέγραψέ το
β) Υπόγραψέ το

2.
α) Σαρανταδίχρονη
β) Σαρανταδυάχρονη

3.
α) Μελαψός
β) Μελαμψος

4.
α) Καινούριο
β) Καινούργιο

5.
α) Ανεξαρτήτως ηλικίας
β) Ανεξαρτήτου ηλικίας

Απαντήστε δημόσια εδώ, ποιες θεωρείται σωστές πχ 6Α, 7Β, 8Α, 9Α, 10,Β κοκ.

Όταν βρω και τις 5 σωστές απαντήσεις, θα σας πω ποιες είναι οι σωστές. Αν δεν θέλετε δημόσιο μήνυμα, μπορείτε να μου το στείλετε σε προσωπικό

Ξεκινάμε

[Gildor]

ολα τα Β ειναι σωστα κατ' εμε :Ρ

στα 2 και 5 πιο σωστο ειναι τα Α, αλλα η γλωσσα νομιζω εχει επιλεξει μονη της το Β και ειναι πιο φυσικο

[christi]

έχεις πμ!

[Chressida]

Εγώ θα πω για το 4 μόνο.

Είναι και οι δύο απαντήσεις σωστές.

Οι υπέρμαχοι της πρώτης άποψης λένε ότι δεν χρειάζεται το -γ-, γιατί ούτως ή άλλως το -ι- γίνεται ουρανικό στη λέξη αυτή (ακούγεται ένα -γ-, καλύτερα δεν μπορώ να το εξηγήσω )

Οι υπέρμαχοι της δεύτερης άποψης λένε ότι πρόκειται για σύνθετη λέξη (καινό έργο), άρα δεν μπορούμε να βγάλουμε το -γ-.

Πάντως, όσα καινούργια βιβλία (νέες εκδόσεις εννοώ) διαβάζω ακολουθούν συχνότερα την πρώτη γραφή, καινούριο.

[christi]

Μια και δίνονται απαντήσεις δημόσια, ας παρατηρήσω το συχνό λάθος του α.

Πολλές φορές χρησιμοποιούνται πχ τα: επέτρεψε, επανέλαβε, υπέγραψε, σαν προστακτικές μα είναι αόριστος!!!

Το σωστό είναι επίτρεψε, επανάλαβε, υπόγραψε!

[Chressida]

Και το μελαμψός, μια χαρούλα είναι με το -μ- του. 'Οπως και η λάμψη

[dimitrios83]

Μελαψός είναι το σωστό και όχι μελαμψός. Θυμαμαι χρόνια που το είχα διαβάσει σε ένα περιοδικό που έκανε λόγο πάνω στο συγκεκριμένο παράδειγμα.

[Xenios]

Σωστό ή λάθος ;

1.
α) Υπέγραψέ το
β) Υπόγραψέ το

Φυσικά είναι υπογραφή, υπό της γραφής, άρα υπόγραψε το,

2.
α) Σαρανταδίχρονη
β) Σαρανταδυάχρονη

Λέει κανείς αυτό το κορτσάκι είναι δυάχρονο;
Μην θεωρείτε σωστό, ότι έχει περάσει λάθος στις μέρες μας. Ναι λέμε σαρανταδυαχρονη, αλλλά είναι λάθος.

3.
α) Μελαψός
β) Μελαμψος

Προέρχεται από το "μέλαινα όψις". Ομολογώ ότι το κάνω λάθος αυτό και εγώ και νομίζω είναι επικρατέστερο, αλλά ετυμολογικά όχι σωστό

4.
α) Καινούριο
β) Καινούργιο

Αυτό ήταν παγιδούλα Το καινούργιο προέρχεται από το καινόν έργον. Το καινούριο προέρχεται από το .... κενόν ούρον

5.
α) Ανεξαρτήτως ηλικίας
β) Ανεξαρτήτου ηλικίας

Σας ευχαριστώ όλους που απαντήσατε.
Σε προσωπικό μήνυμα είχα μια απάντηση 5 στα 5 σωστή από την Christi
Ακολουθεί η συνέχεια

[Gildor]

Αρχική Δημοσίευση από Xenios Μην θεωρείτε σωστό, ότι έχει περάσει λάθος στις μέρες μας. Ναι λέμε σαρανταδυαχρονη, αλλλά είναι λάθος.

Ειναι απλα αυτοματη επιλογη ή προτιμηση της ιδιας της γλωσσας, ειτε λογω ευφωνίας, ειτε λογω αναλογιας με παρομοια λεξη, ειτε επειδη ειναι δανειο απο καποια Ελληνικη διάλεκτο οπου ισχύει το "δυάχρονο".

Σε 500 χρονια οπου θα συνεχιζουμε να λεμε "σαρανταδυάχρονη" (γιατι αυτος ο τυπος εχει ηδη επικρατησει), ως δια μαγειας θα εχει 'γινει' σωστο

[Xenios]

Αρχική Δημοσίευση από Gildor Σε 500 χρονια οπου θα συνεχιζουμε να λεμε "σαρανταδυάχρονη" (γιατι αυτος ο τυπος εχει ηδη επικρατησει), ως δια μαγειας θα 'γινει' σωστο

Εγώ πάντως για λίγες μέρες ακόμα παραμένω εξηνταδίχρονος

[Xenios]

Πάμε για ένα ακόμα :

1.
α) Συγγνώμη
β) Συγνώμη

2.
α) Εγώ, σαν Έλλην…
β) Εγώ, ώς Έλλην…

3.
α) Ανεξαρτήτου ηλικίας
β) Ανεξαρτήτως ηλικίας

4.
α) Επιτίθεμαι – Εκτίθεμαι
β) Επιτίθομαι - Εκτίθομαι

5.
α) Δέκα (επί) τοις εκατό
β) Δέκα τα εκατό

Ποιο είναι το σωστό;
Οι απαντήσεις μπορεί να είναι και δημόσιες και σε προσωπικό μήνυμα.

[dimitrios83]

1-α

2-β

3-β

4-α

5-α

[christi]

Αυτό που λέει ο Δημήτρης.

Το "συγνώμη" που είναι λάθος τείνει να αντικαταστήσει το σωστό "συγγνώμη", μα στα πλαίσια της εξέλιξης της γλώσσας θα θεωρείται σωστό.

Το "σαν" στο β είναι λάθος καθώς χρησιμοποιείται σε παρομοίωση που δεν είναι αυτή η περίπτωση εδώ.

[meidei]

Όσο αφορά την διάκριση του ως και του σαν, θα δανειστώ την φράση του κ. Σαραντάκου "οι όμορφες διακρίσεις όμορφα καίγονται". Οι διαφορές είναι εν πολλοίς τεχνητές. Το "ως" είναι απλά πιο λόγιο στην σημερινή μας γλώσσα.

Όσο αφορά του "επί τοις εκατό", είναι μια στερεότυπη δοτική που θα μπορούσε κάλλιστα να μεταφραστεί στα νέα ελληνικά με αιτιατική (όταν οι ομιλητές εγκατέλειπαν την δοτική πτώση, για να εκφράσουν τις ίδιες σχέσεις ξεκίνησαν να μεταχειρίζονται την γενική και την αιτιατική πτώση).

Και όντως, η μορφή με αιτιατική, με ή χωρίς την πρόθεση (τα/στα), έχει επικρατήσει στον λόγο μας και έχει λεξικογραφηθεί από το ΛΚΝ (λήμμα "εκατό"). Πενήντα τα εκατό - πενήντα στα εκατό, και τα δυο είναι σωστά.

Αλλά ας μην χαλάσω το παιχνίδι.