Ο Sinclair ZX81 γίνεται 30!

[Morgul]

Σήμερα είναι τα τριακοστά γενέθλια του Sinclair ZX81!



Να μερικά τεχνικά χαρακτηριστικά:

CPU: Zilog Z80A, 8 bits, 3.25 MHz.
ROM: 8192 bytes (8 kB).
RAM: 1024 bytes (1 kB). Περιλαμβάνει video RAM.
«Γραφικά»: 32×24 μονόχρωμο κείμενο, 64×48 μονόχρωμα block graphics (ουσιαστικά το mode κειμένου είναι).
«Ήχος»: Δεν έχει.
«Πληκτρολόγιο»: 40 πλήκτρα μεμβράνης.
I/O: έξοδος τηλεόρασης, είσοδος/έξοδος κασετοφώνου (ταχύτητα 250 bps), θύρα επέκτασης.

Τιμή: £50 το 1981 σε μορφή kit. Με μόνο 4 ολοκληρωμένα και κάμποσα παθητικά εξαρτήματα, η κατασκευή ήταν πανεύκολη, και ακόμα είναι.

Για τους παρατηρητικούς: για mode κειμένου 32×24 χρειάζεσαι 32×24 = 768 bytes, = 0.75 kByte = 75% της μνήμης του υπολογιστή. Αυτό άφηνε 256 bytes ελεύθερα αν ήθελες να χρησιμοποιήσεις την οθόνη. Η αγορά της επέκτασης μνήμης 16 kByte ήταν σχεδόν υποχρεωτική, αλλά η συσκευή της Sinclair, σε μέγεθος και σχήμα πακέτου τσιγάρων, στεκόταν όρθια πίσω από τον Η/Υ. Οι επαφές ήταν πολύ χαλαρές, και η επέκταση μνήμης είχε την κακή τάση να... πέφτει κάτω με αστείες ή τραγικές συνέπειες (μπορούσε να κάψει τον Η/Υ και/ή την επέκταση μνήμης). Μετέπειτα συσκευές από άλλες εταιρείες είχαν διάφορους έξυπνους μηχανισμούς για να μένουν συνδεδεμένες.

[Qluser]

Αρχική Δημοσίευση από Morgul Για τους παρατηρητικούς: για mode κειμένου 32×24 χρειάζεσαι 32×24 = 768 bytes, = 0.75 kByte = 75% της μνήμης του υπολογιστή. Αυτό άφηνε 256 bytes ελεύθερα αν ήθελες να χρησιμοποιήσεις την οθόνη.

Είναι λίγο πιο έξυπνο, το ποσό της μνήμης που είναι αφιερωμένο στη οθόνη ("display file") αυξομειώνεται δυναμικά ανάλογα με τα περιεχόμενα (σαν ένα χαριτωμένο side-effect αυτού του σχεδιασμού, τις μισές φορές που πετάει 4/0 (out of memory) error δεν μπορεί να το δείξει ολόκληρο).

Επίσης το σύστημα τρώει άλλα 120-κάτι bytes για μεταβλητές συστήματος, stack, buffers για τον εκτυπωτή κλπ.

[Archmage]

Νοστάλγησα λίγο το atari μου με τα 7 ελεύθερα bytes στο zero page...

[Morgul]

Αρχική Δημοσίευση από Qluser Είναι λίγο πιο έξυπνο, το ποσό της μνήμης που είναι αφιερωμένο στη οθόνη ("display file") αυξομειώνεται δυναμικά ανάλογα με τα περιεχόμενα (σαν ένα χαριτωμένο side-effect αυτού του σχεδιασμού, τις μισές φορές που πετάει 4/0 (out of memory) error δεν μπορεί να το δείξει ολόκληρο).

Το είχε και ZX80 αυτό; Εξηγεί αρκετά το σουρεαλισμό που είχε στα schematics, εκτός κι αν απλά το έκανε με software. Θυμάσαι πώς δούλευε αυτό από τη μεριά του χρήστη;

[Qluser]

Αρχική Δημοσίευση από Morgul Το είχε και ZX80 αυτό;

Δεν ξέρω, δεν είχα τέτοιο :-(

Εξηγεί αρκετά το σουρεαλισμό που είχε στα schematics, εκτός κι αν απλά το έκανε με software. Θυμάσαι πώς δούλευε αυτό από τη μεριά του χρήστη;

Νομίζω ήταν software-side. Δεν ξέρω πολλές λεπτομέρειες αλλά ο χρήστης δεν έχει έλεγχο στο τι γίνεται. Απλά βλέπει πχ "4/", το output του LIST κομμένο κλπ όποτε το σύστημα δεν έχει αρκετή RAM για να μεγαλώσει το display file.

[eliaskas]

Έχω ένα τέτοιο!!! Μόνο που δεν λειτουργεί... Κάτι έχει καεί...

[Morgul]

Αρχική Δημοσίευση από Qluser Νομίζω ήταν software-side. Δεν ξέρω πολλές λεπτομέρειες αλλά ο χρήστης δεν έχει έλεγχο στο τι γίνεται. Απλά βλέπει πχ "4/", το output του LIST κομμένο κλπ όποτε το σύστημα δεν έχει αρκετή RAM για να μεγαλώσει το display file.

Το βρήκα τελικά, ήταν τελείως software side (φυσικά), με τη ULA να εκτελεί απλά χρέη timer.

Εξαιρετικά τρομακτική εξήγηση για τα περισσότερα display hacks του ZX81.

Αρχική Δημοσίευση από eliaskas Έχω ένα τέτοιο!!! Μόνο που δεν λειτουργεί... Κάτι έχει καεί...

Δεν έχει και πολλά να καούν... CPU, ULA, RAM, ROM και RF modulator. Απ'όσο θυμάμαι, τα ULA στα 8bit της Sinclair ψοφάνε συχνά.

[Qluser]

Στο δικό μου τα έχουν ψιλοφτύσει οι επαφές του DC-in. Με λίγη προσοχή δουλεύει αλλά είναι ακόμα πιο ευαίσθητο κι από αυτά με wobbly RAM packs :-/

[Morgul]

Αρχική Δημοσίευση από Qluser Στο δικό μου τα έχουν ψιλοφτύσει οι επαφές του DC-in. Με λίγη προσοχή δουλεύει αλλά είναι ακόμα πιο ευαίσθητο κι από αυτά με wobbly RAM packs :-/

Μου δίνεται η εντύπωση ότι όλα αυτά τα aftermarket kits που κυκλοφόρησαν τη δεκαετία του '90 ήταν σημαντικά καλύτερης ποιότητας από τον «βιομηχανικής» παραγωγής ZX80/ZX81.

Τελικά αν φτιάξεις ένα ZX80 μόνος σου, με veroboard, κολλητήρι και καλώδιο γεφυρώσεων, θα έχεις ανώτερο προϊόν. Του βάζεις 64k SRAM (αν βρεις τόσο μικρή), του βάζεις και την 4k ROM (ZX80) και την 8k ROM (ZX81) με ένα απλό διακοπτάκι για επιλογή, και έχεις ένα από τα καλύτερα ZX8[01] που βγήκαν ποτέ. Ακόμα και το πληκτρολόγιο θα είναι καλύτερο.

[Xenios]

Αρχική Δημοσίευση από Morgul Του βάζεις 64k SRAM (αν βρεις τόσο μικρή), του βάζεις και την 4k ROM (ZX80) και την 8k ROM (ZX81) με ένα απλό διακοπτάκι για επιλογή, και έχεις ένα από τα καλύτερα ZX8[01] που βγήκαν ποτέ. Ακόμα και το πληκτρολόγιο θα είναι καλύτερο.

Ναι, αλλά αν δεν σου βγάλει το out of memory μετά από 7-8 σειρές basic, χάνεις όλη την ... μαγεία

Δεν μπορώ να εκφέρω άποψη για το ΖΧ80, εκείνη την εποχή ήμουν του επιπέδου «Μα γιατί δεν μου βγάζει το πρόγραμμα που έκανα χθες, όταν πατάω run ή list;»

[eliaskas]

... και αν χρειαστείς τσιπάκια που τα βρίσκεις; ΟΚ CPU βρίσκεις. Απ' τα υπόλοιπα, τι γίνεται; Απλά θα μου άρεσε να το ξαναδώ να λειτουργήσει...

[Morgul]

Αρχική Δημοσίευση από eliaskas ... και αν χρειαστείς τσιπάκια που τα βρίσκεις; ΟΚ CPU βρίσκεις. Απ' τα υπόλοιπα, τι γίνεται; Απλά θα μου άρεσε να το ξαναδώ να λειτουργήσει...

Η ULA είναι custom chip, και προφανώς δεν ξαναβρίσκεται αν δεν κανιβαλίσεις άλλο ZX81.

CPU σε PDIP40 packaging (aka μέτριου πλάτους σαρανταποδαρούσα) βρίσκεις με λίγη τύχη. Οι περισσότεροι σύγχρονοι Z80 (ναι, υπάρχουν ακόμα!) είναι μικροσκοπικά SMT packages και θέλουν adaptor daughterboard για να αντικαταστήσουν τον Z80 σε PDIP40 package.

RAM: λέγεται ότι μπορείς να βρεις το συγκεκριμένο τύπο SRAM ακόμα, αν ψάξεις λίγο. Εννοείται ότι μπορείς να βάλεις μεγαλύτερη ποσότητα αν θες. Μην ξεχάσεις να γειώσεις τις αχρησιμοποίητες γραμμές Ax. Η πλακέτα του ZX81 δέχεται μέχρι 2K RAM (address bus A0 ως A10). Αν βάλεις μεγαλύτερη μνήμη θα χρειαστείς μερικές γεφυρώσεις από το expansion port προς τις έξτρα γραμμές Ax της SRAM.

ROM: ξέχνα το, φυσικά! Την αντικαθιστάς με EPROM ή με Flash RAM σε adaptor. Και μια και θα δυσκολευτείς να βρεις τόσο λίγη μνήμη (64kbits), παίρνεις, πχ, 256 ή 512 kbits (32 ή 64 kBytes — οι *ROM/Flash RAM μετριούνται σε bits, όχι bytes) και γράφεις μέσα τη ROM του ZX81, του ZX80, και κάποιες πειραγμένες, third party ή σύγχρονες ROM, τις οποίες μπορείς να επιλέγεις με διακοπτάκια.

RF Modulator: το σήμα που μπαίνει μέσα στον modulator είναι Composite Video. Μπορείς να βγάλεις ένα καλώδιο προς τα έξω με ένα θηλυκό RCA πριζάκι και να συνδέεις τον ZX81 σου σε τηλεόραση με το κίτρινο (composite) RCA. Το έχω κάνει με τον Oric Atmos μου και δούλεψε καλά.

Φυσικά, αν θες να το κρατήσεις στην παρθένα μορφή του, η μόνη λύση είναι να βρεις ανταλλακτικά στη μορφή ενός άλλου ZX81.

[eliaskas]

Ευχαριστώ φίλε... Πολύ σημαντικές πληροφορίες. Να 'σαι καλά!!!