Εμφάνιση ενός μόνο μηνύματος
  #2  
Παλιά 13-08-06, 11:56
Το avatar του χρήστη Xenios
Xenios Ο χρήστης Xenios δεν είναι συνδεδεμένος
Administrator
 

Τελευταία φορά Online: 12-11-16 11:12
Φύλο: Άντρας
Ορθή καταγραφή φράσεων 2

• B-
• Βίος ανεόρταστος μακρά οδός απανδόκευτος = Ζωή χωρίς γιορτές ,μακρύς δρόμος χωρίς πανδοχείο (Δημοκρ.,απόσπ.230)
• Βους επί γλώσση μέγας = λέγεται για κάποιον που κρατά από δωροδοκία ή από ανωτέρα βία το στόμα του κλειστό.(Αισχ.-Αγαμ.36)
• Βίος αβίωτος = Ζωή ανυπόφορη.
• Βίαιος διδάσκαλος ο πόλεμος = Ο πόλεμος διδάσκει κάθε είδους βιαιότητα.(Φράση από Θουκυδίδη-ΙΙΙ 82.2)
• Βαστάζω τον σταυρόν του μαρτυρίου = υποφέρω φοβερά βάσανα.
• Βάπτισμα του πυρός = μεταφορ. πρώτη εμπειρία.
• Βαίνω κατ’ευχήν = προχωρώ ευνοϊκά.
• Βαίνω κατά κρημνών = κατά διαβόλου( βλ.Πλάτωνα Νομ. 944α)
• Γ-
• Γαίαν έχοι ελαφράν = ευχή σ’έναν θάβεται(Ας είναι ελαφρό το χώμα που τον σκεπάζει).
Γαία πυρί μειχθήτω = ας καταστραφεί το παν.Π.χ «Ας προλάβουμε εμείς την ευκαιρία κι έπειτα γαία πυρί μειχθήτω».(Από στίχο αρχαίου άγνωστου ποιητή).
• Γάμος άγαμος = ολέθριος γάμος.Μεταφορ. εναρμόνιση αταίριαστων και αντιφατικών πραγμάτων.(Πβ.Σοφ.Οιδ.Τυρ.1214 )
• Γεγωνυία τη φωνή = με πολύ δυνατή φωνή.
• Γέεννα του πυρός = κόλαση.Π.χ «Τέτοιος που ήταν ,πήγε κατευθείαν στην γέενναν του πυρός».(Ματθ. Ε 22)
• Γελά ο μωρός καν τι μη γελοίον η = Ο ανόητος γελάει κι ας μην υπάρχει τίποτε το αστείο.
• Γενεαί δεκατέσσαρες = Μεταφορ. «Τον πέρασε γενεάς δεκατέσσαρας»(= του έβρισε όλο του το σόι.)(Ματθ. Α.17)
• Γη και ύδωρ = Π.χ «Αναγκάστηκαν τελικά να δώσουν γυ και ύδωρ για να γλιτώσουν από τις απειλές του»(= υποχώρησαν εντελώς ,τα έδωσαν όλα για να γλιτώσουν...).(Ηροδοτος V.17,18,VII.133)
• Γηράσκω δ’αεί πολλά διαδασκόμενος = Οσο γερνάω τόσο μαθαίνω(Σόλωνας)
• Γλώσσα λανθάνουσα (τ’αληθή λέγει) = λέγεται όταν από απροσεξία ξεφύγει κάτι από το στόμα μας ,που θέλουμε να αποκρύψουμε.
• Γνωστός εν τη Ιουδαία ο Θεός = Λέγεται για κάποιον που είναι πολύ γνωστός σε κάποιο μέρος.(Ψαλμ 75.1)
• Γυναιξί κόσμον η σιγή φέρει = Η σιωπή είναι στολίδι για τις γυναίκες(Σοφ.,Αί.293)

‘Επειτα από παρατήρηση ευγενικής χρήστριας αναφέρω και μερικές άλλες αρχαίες φράσεις από το Β,Γ που δεν τις είχα υπόψη μου.
Από το -Β- :
• Βιον καλον ζης αν γυναικα μη εχεις = Καλή ζωή ζει εκείνος που δεν έχει
γυναίκα.
Από το -Γ- :
• Γαμειν ο μελλων εις μετανοιαν ερχεται = (Mενανδρου γνωμαι) O σκεπτομενος να παντρευτει εχει κιολας παρει το δρομο της μετανοιας.
• Γάμει δε μη την προικα αλλα την γυναικα = (Μενανδρου γνωμαι) Να νυμφευεσαι την γυναικα και οχι την προικα.

Επίσης μου διέφυγαν τα εξής :
• Bρώμα και δυσωδία = Για χαρακτηρισμό κάποιου φαύλου προσώπου ή ανήθικης κατάστασης.{Από τη φράση «σκωλήκων βρώμα και δυσωδία»(= τροφή σκουληκιών και δυσοσμία) στη νεκρώσιμη ακολουθία.}
• Γένοιτο = μακάρι να γίνει,είθε να επαληθευτεί.
• Γη(ς) Μαδιάμ (Εξ.Β15)
• Γη της Επαγγελίας =λέγεται για τόπο εύφορο και ευτυχισμένο.
• Γνώθι σαυτόν = να γνωρίσεις τον ευατό σου.(Περίφημη φράση γραμμένη στο
Δελφικό μαντείο που αποδίδεται είτε στο Χείλωνα τον Λακεδαιμόνιο είτε στον Σωκράτη).
• Γραμματείς και Φαρισαίοι υποκριταί = για ανθρώπους ανειλικρινείς και υποκριτές(Λουκά ΙΑ.44)


• Δ-
Δάκρυα τα προοίμια της τέχνης =Λέγεται για τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει κανείς ,όταν αρχίζει να μαθαίνει μια τέχνη(Λουκ.,Ενύπνιον 1.6)
• Δαμόκλειος σπάθη = Π.χ «Το ένταλμα εκείνο κρεμόταν ως δαμόκλειος σπάθη
πάνω από το κεφάλι μου».(Από τη γνωστή ιστορία με τη δοκιμασία του Δαμοκλή,ενός αυλικού του τυράννου των Συρακουσών Διονυσίου).
• Δει δέ χρημάτων = Υπάρχει ανάγκη χρημάτων,χρειάζονται χρήματα.
• Δεινόν προς κέντρα λακτίζειν = μεταφορ. ματαιοπονείς,η επίθεσή σου εναντίον μου αποβαίνει εις βάρος σου,το χτύπημά σου γίνεται boomerang.(Πινδ.,Πυθ.ΙΙ95,Αισχ.,Αγ μ.1624,Ευριπ.,Βακχ.795 και Πραξ.Αποστ.26.14)
• Δέοντα = τα πρέποντα ,τα σέβη μου.
• Δεύρο έξω = βγες έξω,παρουσιάσου.(Ιω.ΙΑ.43»Λα αρε,δεύρο έξω»)
• Δεύτε λάβετε φως = (Από το γνωστό αναστάσιμο τροπάριο)Χρησιμοποιείται κυριολεκτικά και μεταφορικά.
• Δήλιον πρόβλημα = πολύ δύσκολο πρόβλημα.
• Δήλιος κολυμβητής = Αριστος κολυμβητης.
• Διαίρει και βασίλευε = Λατ. divide ut regnes
• Δια βραχέων = με λίγα λόγια.
• Δια γυμνού οφθαλμού,δια βίου,δια βοής,δι’άλλης οδού,κλπ.
• ΔΙΑ ΓΥΝΑΙΚΟΣ ΕΡΡΥΗ ΤΑ ΦΑΥΛΑ = ΦΡΑΣΗ ΤΟΥ ΘΕΟΦΙΛΟΥ ΣΤΗΝ ΕΙΚΑΣΙΑ =ΑΠΟ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΡΟΗΛΘΑΝ ΤΑ ΚΑΚΑ.(Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΠΟΥ ΤΟΥ ΕΔΩΣΕ Η ΕΙΚΑΣΙΑ ΗΤΑΝ «ΔΙΑ ΓΥΝΑΙΚΟΣ ΠΗΓΑΖΕΙ ΤΑ ΚΡΕΙΤΤΟΝΑ» ΔΗΛ.ΑΠΟ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΗΓΑΖΟΥΝ ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ).
• Δια ζώσης = προφορικά
• Δια θαλάσσης,δια μακρών(διεξοδικά),δια μέσου,δια νυκτός(στο διάστημα της νύχτας),δια ξηράς,δια παν ενδεχόμενο,δια παντός.
• Δια πυρός και σιδήρου = με κάθε μέσο ,με τη βία.
• Διαρρηγνύω τα ιμάτια = διαμαρτυρομαι εντονότατα οτι είμαι αθώος.(Ματθ.ΚΣΤ.65)
• Διαρρήδην = ρητά,κατηγορηματικά,απερίφ ραστα.
• Δια της απουσίας,δια της βίας,δια της εις άτοπον απαγωγής,δια χειρός,δια τον φόβο των Ιουδαίων(λέγεται από κάποιον που θέλει να τονίσει ότι έχει πάρει όλα τα απαραίτητα προφυλακτικά μέτρα σε μια δεδομένη περίπτωση).
• Διέβην τον Ρουβίκωνα = μεταφορ. πήρα μια παράτολμη απόφαση(Η φράση αποδίδεται στον Ιούλιο Καίσαρα)
• Διεμερίσαντο τα ιμάτια = έκαναν τη μοιρασιά μεταξύ τους ,δεν άφησαν τίποτε αμοίραστο,τα σκόρπισαν όλα(Λουκά ΚΓ.34.)
• Δι’εσχάτην προδοσίαν = Π.χ «Καταδικάστηκε δι’εσχάτην προδοσία».
• Δίκαιον της πυγμής = δίκαιο του ισχυρότερου.
• Δίκην Ποντίου Πιλάτου = Ακολουθώντας την τακτική του Ποντίου Πιλάτου.Π.χ «Ο διευθυντής απάντησε δίκην Ποντίου Πιλάτου ότι δεν ήξερε τάχα τίποτε για την αναφορά εναντίον μας...».
• Δις παίδες οι γέροντες = Δυο φορές παιδια οι γέροι.(Πλατ. Νομ.646 Α)
• Δυιλίζοντες τον κώνωπα ,την δε κάμηλον καταπίνοντες =λέγεται για ανθρώπους που ενώ επιμένουν σε ασήματα πράγματα,εντούτοις ανέχονται άλλα πολύ σπουδαία.(Ματθ.ΚΓ.24.)
• Δόξα τΩ ΘεΩ = Δόξα στο Θεό.
Δος μοι πα στω και την γαν κινάσω = λέγεται για να τονιστεί ότι λείπυν οι προυποθέσεις για κάτι.(Φράση του Αρχιμήδη)
• Δόσις ολίγη τε φίλη τε = Προσφορά μικρή αλλα έγκάρδια(Ομηρος Οδ.Ζ208)
• Δουναι και λαβείν = δοσοληψίες.
• Δρακόντειος νόμος = νόμος πολύ σκληρός.
• Δράξασθε παιδείας = εκμεταλλευτείτε κάθε ευκαιρία για μόρφωση.(Ψαλμ2.12)
• Δράττομαι της ευκαιρίας = Βρίσκω την ευκαιρία.
Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται = Οταν κανείς δυστυχήσει όλοι κοιταζουν να επωφεληθούν από τη δυστυχία του.(Μενάνδρου Γν.Μονόστ.123.)
• Δυσμαί του βίου = το τέλος της ζωής του,τα στερνά.
• Δυστυχώς επτωχεύσαμεν = Γνωστη φράση του Χ.Τρικούπη.
• Δωρεάν ελάβετε,δωρεάν δότε = δωρεάν πήρατε ,δωρεάν δώστε.
(Ματθ.1.8)
• Δώρον άδωρον = μεταφ.άχρηστο,ανώφελο(Σοφ.Α ί.665)

Τέλος του -Δ-
• Ε-

1.Εάλω η πόλις = Κυριεύθηκε η πόλη.’Επεσε η πόλη.Μεταφ.λέγεται καμιά φορά για κάτι που χάθηκε άδοξα(Η απελπισμένη κραυγή που αντήχησε στην Κωνσταντινούπολη,όταν οι ορδές του Μωάμεθ ορμούσαν μέσα στην πόλη από την εκπορθημένη Κερκόπορτα).
2.Εάν το άλας μωρανθή = Δηλαδή ,αν λείψου οι λίγοι και οι εκλεκτοί.
(Ματθ.Ε.13)
3.’Εασουν αυτό χαίρειν = ‘Αφησέ το να πάει στο καλό.Μη σε ξανανοιά-ξει γι’αυτό(Φράση πολύ εύχρηστη στην αρχαία ελληνική-Πβ.Πλάτ., Κρίτ. 45Α,κ.α)
4.Εγέρθητι(πληθ.Εγέρθητε) = Σήκω-Σηκωθείτε.
5.Εδέησε = έγινε δυνατό.Π.χ.»Εδέησε να σταλεί και εδώ ένας αρμόδιος».
6.Ει δε μή = διαφορετικά.
7.Ει δυνατόν = Π.χ «Θα παρακαλούσα να μου εξοφλούσατε τώρα ,ει δυνατόν
,το χρέος σας».
8.Είδωλα καμόντων = σκιές νεκρών(Πβ.Οιδ. λ.476.)
9.Είθισται = είναι συνηθισμένο.
10.Εική και ως έτυχεν = Στην τύχη,όπως,όπως,στα κουτουρού,στα τυφλά. Π.χ.»Είναι αχαρακτήριστη η τακτική αυτού του υπαλλήλου να βάζει τα έγγραφα εική και ως έτυχε στους φακέλους και να αδιαφορεί για όλα».
11.Είπα και ελάλησα ,αμαρτίαν ουκ έχω = Η φράση χρησιμοποιείται με την έννοια :εγώ ξεκαθάρισα από πριν τη θέση μου,προειδοποίησα για τη στάση μου-τώρα δεν έχω καμιά ευθύνη για ό,τι έγινε ή ό,τι θα γίνει.(Πβ.Ιω.ΙΕ.22.)
12.Είπερ ποτέ και άλλοτε = περισσότερο από κάθε άλλη φορά.
13.Ειρήνη υμίν = Απευθύνεται σε ανθρώπους που φιλονικούν μεταξύ τους.
(Γνωστή ευαγγελική φράση,Πβ.Ιω.Κ21 και 27).
14.Ειρήσθω εν παρόδω = ας ειπωθεί παρενθεντικά,παρεμπιπτόντ ς.
15.Εις αιωνίους μονάς = Στη φράση «Απεδήμησεν εις αιωνίους μονάς».
(=πέθανε).
16.Εις(ες)αύριον τα σπουδαία = Ας αφήσουμε για αύριο τα πιο σημαντικά.
Αύριο βλέπουμε για τα πιο σοβαρά ζητήματα.(Πβ.Πλούτ.,Πελοπ.10) (Εχει προβληθεί και η άποψη ότι η φράση είναι «ες(αφ-ες) αύριον τα σπουδαία=άφησε για αύριο τα σπουδαία).
17.Εις γενεάς γενεών = Αιώνια ,για πάντα.
18.Εις εμοί τρισμύριοι = ‘Ενας ικανός για μένα ισοδυναμεί με 30.000. (Το είπε ο Ηράκλειτος,για να τιμήσει τον άνθρωπο με τη δυνατή προσω-πικότητα).
19.Εις επήκοον =φανερά,μπροστά σε όλους.Π.χ «Τον έβρισε εις επήκοον όλων».
20.Εις επίμετρον,εις επίρρωσιν,εις ζωήν αιώνιον,εις μάτην,εις(ες) κό-ρακας = επιπλέον,σε ενίσχυση,σε αιώνια ζωή(για πάντα),μάταια,στο διάβολο.
21.Εισάκουσόν με ,Κύριε = Κύρις,άκουσε την προσευχή μου(Πβ.Ψαλμ.16.1)
22.Εις οιωνός άριστος αμύνεσθαι περί πάτρης =Ενας είναι ο καλύτερος οιωνός να υπερασπιζόμαστε την πατρίδα.(Τη φράση είπε ο ‘Εκτορας στον Πολυδάμαντα.Πβ.Ιλ.Μ.243).
23.Εις τας αγκάλας του Μορφέως = μεταφορ. σε βαθύτατο ύπνο.
24.Εις τας ελληνικάς καλένδας = δηλαδή ποτέ.
25.Εις το διηνεκές = για πάντα.
26.Εις το επανιδείν = ευχή ή αποχαιρετισμός.
27.Εις το πυρ το εξώτερον = Στην κόλαση,σε αιώνια καταδίκη,σε αιώνια κατάρα(Ματθ.Η.12).
28.Εις τον αιώνα τον άπαντα = Αιώνια ,για πάντα.
29.Εις τον καιάδα =Στη φράση «Ρίχνω κάτι εις τον καιάδα»(σαν άχρηστο ή επιζήμιο)(Καιάδας = Βάραθρο στη Σπάρτη,όπου οι Σπαρτιάτες έριχναν τους κακούργους και τους προδότες).
30.Εις ώτα μη ακουόντων = Σε αυτιά ανθρώπων που δεν ακούνε.Π.χ «οι συμβουλές σου πάνε εις ώτα μη ακουόντων».
31.Εκάς οι βέβηλοι = Μακριά οι μολυσμένοι.
32.’Εκαστος εφ’ ω ετάχθη = Καθένας για εκείνο,για το οποίο είναι προορισμένος.Π.χ «Δεν είμαστε όλοι ικανοί γι’αυτό.’Εκαστος εφ’ ω ετάχθη)».
33.Εκ βαθέων =Από τα βάθη της ψυχής.Πβ.Λατιν. de profundis.H αρχή του ψαλμού 129 :»εκ βαθέων εκέκραξά σοι,Κύριε...».
34.Εκ βάθους καρδίας = Από τα βάθη της καρδιάς.Πβ.Λατιν:Ab imo pectore.
35.Eκ βάθρων = Από τα θεμέλια,από τις ρίζες.Π.χ.:»Η παιδεία χρειάζεται αναμόρφωση εκ βάθρων»(Πβ Διον.Αλικ. VIII.1.).
36.Εκ γενετής = Από τη στιγμή της γέννησης,από γεννησιμιού.
37.Εκδημώ εις Κύριον = Πεθαίνω(Πβ.και : αποδημώ εις Κύριον).
38.Εκ διαμέτρου αντίθετος = εντελώς αντίθετος.
39.Εκ θεμελίων = συθέμελα,από τα θεμέλια.
40.Εκ Θεού = από το Θεό.
41.Εκ καταβολής =από γεννησιμιού.
42.Εκ νέου,εκ μέρους,εκ παραδρομής,εκ πεποιθήσεως,εκ περιτροπής,εκ προ-
μελέτης,εκ προοιμίου,εκ πρώτης όψεως,εκ συμπτώσεως,εκ συστήματος,εκ συ-
στάσεως = Πάλι(ξανά),από τη μεριά,από απροσεξία(αβλεψία),σύμφωνα με τις
αρχές του,εναλλακτικά(διαδοχικά), προμελετημένα,εξαρχής,από πρώτη ματιά (Πβ.Λατιν.Prima facie),κατά σύμπτωση,από σύστημα,από την ίδρυση.
43.Εκ νεότητός μου = Από τον καιρό της νεότητάς μου(Από τον γνωστό στί-
χο «εκ νεότητός μου πολλά πολεμεί με πάθη» που ψάλλεται στις παρακλή-
σεις του Δεκαπενταύγουστου).
44.Εκ περιουσίας = Π.χ.»Θα μπορούσα να το διδάξω αυτό με επιτυχία εκ περιουσίας»(Δηλ.Χωρίς προπαρασκευή).
45.Εκ περισσεύματος καρδίας = Από το περίσσευμα της καρδιάς,από τη γεν-
ναιοδωρία των αισθημάτων(Πβ.Ματθ.ΙΒ.34 και Λουκά ΣΤ.45:»Εκ γαρ του πε-ρισσεύματος της καρδίας το στόμα λαλεί»).
46.Εκτός απροόπτου = Αν δε συμβεί κάτι απρόοπτο και απρόβλεπτο.
47.Εκτός εαυτού = υπερβολικά οργισμένος,εκτός ελέγχου.
48.Εκτός νυμφώνος = Μεταφ.»Μοίρασε την περιουσία του στις κόρες του και
άφησε το γιο του εκτός νυμφώνος»(Βλ και έξω του νυμφώνος).
49.Εκ του ασφαλούς,εκ του αφανούς,εκ του μακρόθεν,εκ του μηδενός,εκ του
μη όντος , εκ του πλησίον,εκ του πονηρού,εκ του προχείρου,εκ του σύνεγ-
γης,εκ του συστάδην,εκ των ένδον,εκ των ενόντων,εκ των έξω(ή έσω),εκ των πραγμάτων,εκ των προτέρων,εκ των υστέρων = από ασφαλή θέση, κρυφά, από μακριά,από το μηδέν,από το τίποτε,από κοντά,με πονηρή διάθεση, πρόχειρα,από πολύ κοντά,από κοντά(Π.χ»Μάχη εκ του συστάδην»),από μέσα, με ό,τι υπάρχει(όπως,όπως,Π.χ»Η οργάνωση της έκθεσης έγινε εκ των ε-νόντων»),από έξω(ή μέσα),όπως έχουν τα πράγματα,από πριν(a priori), έπειτα(a posteriori).
50.Εκ των ων ουκ άνευ(sine qua non) = Αναφέρεται σε πράγμα,στοιχείο ή ιδιότητα,που είναι απαραίτητα ή αναντικατάστατα σε κάτι ή για κάτι. Π.χ.»Η συμμετοχή τόσο του Ισραήλ όσο και των Παλαιστινίων στη λύση του μεσανατολικού προβλήματος είναι ανατίρρητα εκ των ων ουκ άνευ».
51.Εκών άκων = θέλοντας και μη.
52.Ελαφρά τη καρδία = (μεταφορ.)επιπόλαια,αστόχασ τα.Π.χ.»Πήρε αυτήν την
απόφαση ελαφρά τη καρδία».
53.Ελευθερίων ηθών = στη φράση «Γυναίκα ελευθερίων ηθών».
54.Ελέω = με την παρέμβαση,με τη βοήθεια,με τη δύναμή του,της,κλπ.
Π.χ.»Ο αδελφός του τα κατάφερε όχι με την αξία του αλλά ελέω θείου». (Δηλ.με την παρέμβαση του θείου του.Προέρχεται από τη γνωστή φράση «Ελέω Θεού βασιλεύς» = Βασιλιάς που αντλεί τη δύναμη και την εξουσία του από το Θεό).
55.Ελήλυθεν η ώρα = ήρθε ο καιρός(Πβ Ιω.ΙΒ.23.)
56.Ελληνες αεί παίδες = Περίφημη φράση που είπε Αιγύπτιος ιερέας στον Σόλωνα για να τονίσει την αιώνια νεότητα του ελληνικού πνεύματος. (Πβ.Τίμαι.,Πλάτ.(22b))
57.Εμμέσως πλην σαφώς = έμμεσα αλλά με σαφήνεια.
58.Εμπόριον λευκής σαρκός = αγοραπωλησία ανθρώπων λευκής φυλής,εκμετάλ-
λευση γυναικών.
59.Εν αγνοία = Αγνοώντας,μη γνωρίζοντας.Π.χ.:»Eνεργήσαμ έτσι εν αγνοία των σχετικών επιπτώσεων».
60.Εν αδαμιαία περιβολή = Με το σώμα ολόγυμνο.
61.Εν αδεία(σε άδεια) , εν αδυναμία(σε αδυναμία) ,εν ακαρεί(ακαριαία) , εν αμύνη(σε άμυνα) , εν αμφιβολία(σε αμφιβολία) ,εν ανάγκη(σε περίπτω - ση ανάγκης) , εν αναμονή, εν ανεπαρκεία(π.χ. :» Eίδος εν ανεπαρκεία») , εν αντιδιαστολή(σε αντίθεση,σε σύγκριση) ,εν αντιθέσει(αντίθετα), εν α-παρτία(σε απαρτία) , εν αποστρατεία(σε αποστρατεία),εν αποσυνθέσει( σε αποσύνθεση) ,εν απουσία,εν γένει(γενικά),εν αδίκω(σε άδικο Π.χ. :»Βρι-σκόσουν εν αδίκω»)
62.Εν γενικαίς γραμμαίς(σε γενικές γραμμές), εν γνώσει,εν διαζεύξει(δι-αζευγμένος) , εν διανοία(στο νου),εν διαστάσει(σε διάσταση) ,εν δράσει (σε δράση) , εν εγρηγόρσει(σε εγρήγορση) , εν είδει(Π.χ «Παρουσιάστηκε εν είδει αρχαγγέλου» δηλ.σαν αρχάγγελος),εν εκκρεμότητι(σε εκκρεμότητα) , εν εκτάσει,εν ελλείψει(σε περίπτωση έλλειψης) , εν εναντία περιπτώσει (σε αντίθετη περίπτωση) ,εν ενεργεία, εν εξελίξει (σε εξέλιξη),ενεπιγ-νώσει (γνωρίζοντας) , εν επισημότητι(με επισημότητα) ,εν εσχάτη ανάγκη (σε έσχατη ανάγκη)
63.Εν η περιπτώσει(σε περίπτωση που), εν ζωή,εν ισχύι(σε ισχύ),εν και-ρώ (ειρήνης,πολέμου,κλπ.),εν κατακλείδι(στο τέλος,τελειώνοντας),εν κι-νήσει(σε κίνηση),εν λευκώ,εν λόγω,εν μέρει,εν μέσω,εν μία νυκτί(σε μια νύχτα),εν ολίγοις,εν όλω,εν ομονοία (με ομόνοια),εν ονόματι(στο όνομα) ,εν όψει,εν πάση περιπτώσει(σε κάθε περίπτωση),εν περιλήψει(περιληπτι-κά),εν πλήρει συγχύσει(σε πλήρη σύγχυση),εν πλω,εν προκειμένω(στο πα-ρόν θέμα,στο ζήτημα αυτό),εν πρώτοις(πρώτα πρώτα),εν πτήσει(σε πτήση).
64.Εν στάσει(σε στάση),εν στολή(Π.χ»Αστυνομικός εν στολή»),εν συγκρίσει, εν συγχύσει,εν συνδυασμω,εν συνεχεία,εν συνθέσει(σε σύνθεση),εν συνόλω, εν συνόψει(συνοπτικά),εν συντομία,εν σχέσει,εν τάξει(εντάξει),εν τάχει (γρήγορα),εν τέλει(τελικά),εν τη απουσία(στη διάρκεια της απουσίας), εν τη γενέσει(στη γένεση),εν τινι μέτρω(σε κάποιο μέτρο,βαθμό),εν τοιαύ-τη περιπτώσει(σε τέτοια περίπτωση),εν τοις υψίστοις(στον ουρανό),εν τούτοις(ωστόσο),εν τω γεννάσθαι(κατά τη γέννηση),εν τω γίγνεσθαι(στη γένεση),εν υπηρεσία,εν υπνώσει(στον ύπνο),εν χορώ(ταυτόχρονα,όλοι μαζί), εν ψυχρω. 65.Εν άλλοις λόγοις = με άλλα λόγια,δηλαδή.
66.Εν αρχή ην ο Λόγος = Στην αρχή ήταν ο Λόγος(δηλ. ο Χριστός).
(Η αρχική φράση του Ευαγγελιου του Ιωάννη)
67.Εν βρασμώ ψυχής = Π.χ.»Την σκότωσε εν βρασμω ψυχής».
68.Ενδον σκάπτε = Εξέταζε βαθιά τον εαυτό σου ,να είσαι βαθυστόχαστος, μην είσαι ρηχός και επιπόλαιος(Μ.Αυρήλιος»Εις εαυτόν»,Ζ.59.)
69.Εν ενί λογω = με μια λέξη,κουβέντα
70.Εν ενί στόματι και μια καρδία = με ένα στόμα και μια ψυχή,ομόψυχα.
(Η φράση προέρχεται από ευχή που εκφωνεί ο ιερέας στη Θ.Λειτουργία).
71.Ενθάδαι κείται = εδώ είναι θαμμένος
72.Ενθεν και ένθεν =και απο τη μια και απο την αλλη.
73.Ενθεν κακείθεν = από εδώ και από εκεί.
74.Ενθυμού και μη λησμόνει = Τη φράση τη βρίσκουμε γραμμένη σε φωτογρα-φίες ,σε λευκώματα,κλπ.
75.Εν ευθέτω χρόνω = σε πρόσφορο,κατάλληλο χρόνο.Π.χ «Θα μιλήσω για το ζήτημα εν ευθέτω χρόνω».
76.Εν καιρώ τω δέοντι = στον κατάλληλο καιρό,ευκαιρία τα διάφορα πράγματα.
77.Εν οίδα ότι ουδέν οίδα = Ενα ξέρω ότι δεν ξέρω τίποτε (Σωκράτης)
78.Εν κακού(δοθέντος ή γενομένου) μυρία έπονται = Το ένα κακό ακολουθουν
μύρια άλλα.
79.Εν πομπή και παρατάξει = Με κάθε τιμή.
80.Εν ριπή οφθαλμού = Μεταφ.Ακαριαία,ξαφνικά.(Φρά ση από την Κ.Διαθήκη Πβ.Παύλου ,Κορινθ.Α.ΙΕ.52).
81.Εν στόματι ρομφαίας ή μαχαίρας = Π.χ «Τους αιχμαλώτους τους πέρασαν όλους εν στόματι ρομφαίας» δηλ. τους έσφαξαν.
82.Εν τη παλάμη και ούτω βοήσωμεν = Μεαταφ.Δηλ.πρώτα θα καταβληθεί η αμοιβή(ή το αντίτιμο) και έπειτα θα προσφερθεί η εργασία ή θα δοθεί το πράγμα που αγοράστηκε.
83.Εν τη ρύμη του λόγου = Στην ροή της κουβέντας.
84.Εντός εκτός και επί τα αυτά μέρη = Με τη φράση αυτή απαντάμε καμιά φορά αστειευόμενοι στο ερώτημα «Πού γυρνάμε ‘η που βρισκόμαστε».
85.Εν τούτω νίκα =με αυτό το σημείο να νικάς
(Η συμβολική φράση που παρουσιάστηκε στον ουρανό μαζί με το σημείο του σταυρού στον Μ.Κων/ντινο πριν από τη συγκρουσή του με τον Μαξέντιο(312 μ.Χ.)
86.Ενώπιος ενωπίω = πρόσωπο με πρόσωπο (tete a tete)(Πβ.Παλ.Διαθήκη Εξοδος ΛΓ.11).
87.Εν κρυπτώ και παραβύστω =Στα κρυφά ,χωρίς διαφάνεια.Π.χ. « Δεν είναι σωστό να παίρνονται τέτοιες αποφάσεις εν κρυπτώ και παραβύστω».
88.Εν ου παικτοίς = Π.χ «Δεν επιτρέπεται σε τέτοιες κρίσιμες
περιστάσειςνα παίζουμε εν ου παικτοίς» δηλ. να ασχολούμαστε επιπόλαια με
σοβαρά θέματα.
89.Εξ αγαθής προαιρέσεως = Από καλό σκοπό
90.Εξ αγχιστείας = Συγγένεια από γάμο(αντίθ.:Eξ αίματος)
91.Εξ αδιαιρέτου = Π.χ. «Πούλησε το μερίδιό του εξ αδιαιρέτου» (δηλ.χω-ρίς να γίνει πρώτα επίσημη μοιρασιά).
92.Εξαιρέσει = με εξάιρεση
93.Εξ ακοής = ακουστά
94.Εξ αμελείας(από αμέλεια), εξ αντανακλάσεως(από αντανάκλαση), εξ αντι-
κειμένου(αντικειμενικά), εξ άπαντος(οπωσδήποτε), εξ απειθείας(από ανυπα-
κοή,λόγω απειθαρχίας), εξαπίνης(ξαφνικά,απροσδόκη τα,απρόβλεπτα),εξ απο-
καλύψεως(από αποκάλυψη), εξ αποστάσεως(από απόσταση,από μακριά), εξ α-προόπτου(απρόοπτα),εξ αρχής(από την αρχή),εξ αφορμής(από αφορμή,εξαιτί-ας),εξ εναντίας(απεναντίας,αντίθε τα), εξ επαγγέλματος(από επάγγελμα),εξ επαφής,εξ επόψεως(από την άποψη).
95.Εξ απαλών ονύχων = Μεταφ.Από μικρό παιδί,από νήπιο(Πβ.Ανθολ.Παλατ.V.
128).
96.Εξ απορρήτων = Στη φράση «Ο εξ απορρήτων»(=Ο μυστικοσύμβουλος).
97.Εξεμέτρησε το ζην = Πέθανε,τελείωσε η ζωή του.
98.Εξέστω Κλαζομενίοις ασχημονείν =Ας επιτραπεί στους Κλαζομένιους να α-
σχημονούν(όχι όμως σε εμάς).(Τη φράση αυτή την είπαν οι έφοροι της Σπάρ-
της ,όταν τους καταγγέλθηκε ότι οι απεσταλμένοι των Κλαζομενών{ Ιωνική πόλη}λέρωσαν τους θρόνους τους στη γερουσία με καπνιά).
99.Εξ ημισείας =Μισά μισά,από μισά ο καθένας.
100.Εξ ιδίων κρίνει τα αλλότρια = Λαμβάνοντας υπόψη τα δικά του κρίνει τα ξένα.Εξομοιώνει ξένα πράγματα με τη δική του κατάσταση.
101.Εξις δευτέρα φύσις = Η συνήθεια καταντά δεύτερη φύση(Πβ.Cic., Tusc.
II.40).
102.Εξ οικείων τα βέλη = Οι επιθέσεις προέρχονται από οικεία πρόσωπα.
103.Εξ ολοκλήρου = ολοκληρωτικά.
104.Εξ ονόματος = εκ μέρους,ως εκπρόσωπος.
105.Εξ όνυχος τον λέοντα = Λέμε τη φράση ,όταν θέλουμε να τονίσουμε ότι από κάποια μικρή ένδειξη μπορεί να διαφανεί ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου. (Πβ.Horat.V.129.Επίσης Πλουτ.,Περί των εκλελ.χρηστ.3)
106.Εξ ορισμού =δικαιωματικά,επίσημα.
107.Εξ ου =από όπου.
108.Εξ όψεως =από την όψη.
109.Εξ υπαρχής = από την αρχή.
110.Εξ υφαρπαγής = από κλοπή.
111.Εξ ύψους = από τον ουρανό.
112.Εξωθεν = Από έξω.Π.χ. «Είναι απαραίτητη η έξωθεν καλή μαρτυρία».
113.Εξώλης και προώλης = Φαύλος ,ανήθικος,διεστραμμένος.
114.Εξ ων συνετέθη = Στη φράση «Διαλύθηκε εις τα εξ ων συνετέθη».
(Από ευχή που λέει ο ιερέας στη νεκρώσιμη ακολουθία).
115.Εξω του νυμφώνος = Μεταφ.Π.χ»Στη μοιρασία των κερδών απουσίαζε και βρήκαν έτσι την ευκαιρία να τον αφήσουν έξω του νυμφώνος». (Από την παραβολή των δέκα παρθένων.Ματθ.ΚΕ. 1-13).
116.’Εξω φρενών = Π.χ «’Εγινε έξω φρενών από το κακό του».
117.Επ’αγαθώ = για το καλό
118.Επ’αμοιβή,επ αντικαταβολή,επ αντιπαροχή,επ αόριστον,επ άπειρον = με αμοιβή ,με αντικαταβολή, με αντιπαροχή,για απροσδιόριστο χρόνο,για πάντα.
119.Επ αυτοφώρω = Π.χ «Πιάστηκε επ αυτοφώρω να κλέβει».
120.’Επεα πτερόεντα = Φτερωτά λόγια ,λόγια του αέρα. Π.χ « Δεν παίρνω ποτέ στα σοβαρά προφορικές υποσχέσεις .’Ολα αυτά για μένα είναι έπεα πτερόεντα»(Συχνή φράση στα ομηρικά έπη.Πβ.Ιλ.Α.201).
121.Επ’εσχάτη προδοσία = για προδοσία της πατρίδας.
122.Επ’ευκαιρία = με την ευκαιρία.
123.Επί αποδείξει = με απόδειξη.
124.Επί γενεάς γενεών = για πάντα.
125.Επί γήραος ουδώ = στο κατώφλι των γηρατειών(Πβ.Ομ.Ιλ.Χ.60).
126.Επί δικαίους και αδίκους = για δίκαιους και άδικους.Π.χ.»Ο λοχα-γός μας έριξε φυλακή σε όλους ,επί δικαίους και αδίκους».(Ματθ.Ε.15.)
127.Επί ζημία = προς ζημιά,εις βάρος.
128.Επί θητεία = Στη φράση λ.χ. «Ο διευθυντής επί θητεία»,κλπ.
129.Επί θύραις = πλησίον.Π.χ.»Ο πόλεμος είναι επί θύραις»(δηλαδή είναι κοντά)(Πβ.Ξενοφ.,Κύρ.Ανάβ.VI.5. 23.Επίσης Ματθ.ΚΔ’ 34).
130.Επί θυσία = Π.χ «Προσπαθώ να σπουδάσω επί θυσία έστω του ελεύθερου χρόνου μου».
131.Επί ίσοις όροις = Με ίσους όρους ,με τις ίδιες προϋποθέσεις.
132.Επί κεφαλής = ο αρχηγός,προϊστάμενος.
133.Επί λέξει = αυτολεξεί,κατά λέξη.
134.Επί μακρόν = για μακρό χρονικό διάστημα.
135.Επί ματαίω = μάταια.
136.Επιμενίδειος ύπνος = Λέγεται για ύπνο πολύωρο και μακάριο. (Η φράση προέρχεται από τον αρχαίο Κρητικό σοφό Επιμενίδη, που λένε πως κοιμήθηκε 57 χρόνια!Πβ.Πλουτ.,Σόλ.12).
137.Επί μέρους = ειδικότερος.
138.Επί μονίμου βάσεως = σε μόνιμη βάση.
139.Επί ξύλου κρεμάμενος = Μεταφορ.Αδέκαρος,σε άθλια κατάσταση. Π.χ «Με βρήκε τώρα που είμαι επί ξύλου κρεμάμενος και θέλει να με α-φανίσε»(Συχνή φράση στην Ακολουθία των Παθών του Κυρίου.Πβ. Παύλου , Γαλάτ.Γ.13).
140.Επί ξυρού ακμής = Στην κόψη του ξυραφιού.Μεταφορ. σε κρισιμότατο σημείο.(Ομ.Ιλ.Κ.173.Επίσης Ηροδ.VI.11).
141.Επ’ονόματι = στο όνομα.
142.Επί παντός επιστητού = Για κάθε ζήτημα(που μπορεί κανείς να μάθει).
143.Επί παραδείγματι = Παραδείγματος χάρη.
144.Επί παρουσία(του,της,κλπ.) = Παρόντος του,της,κλπ.
145.Επί πίνακι = Π.χ «Ζητούν την κεφαλή του επί πίνακι»(Από τη γνωστή ιστορία με τον Ιωάννη τον Πρόδρομο,του οποίου την κεφαλή επί πίνακι ζήτησε η Σαλώμη.Μάρκου ΣΤ.25).
146.Επί πιστώσει = με πίστωση.
147.Επί πληρωμή = με πληρωμή.
148.Επί ποδός πολέμου = Μεταφορ.Σε έντονη προετοιμασία για πόλεμο ,έτοι-
μοι για πόλεμο.
149.Επί ποινή,επί πτυχίω,επί σκηνής,επί σκοπόν,επί σκοπώ, επί συμβάσει,
επί συστάσει ,επί τα βελτίω,επί τα ίχνη,επί τάπητος,επί τα χείρω, επί τη βάσει, επί τη εμφανίσει,επί τη εορτή,επί τη επετείω,επί τη ευκαιρία, επί τη λήξει,επί της αρχής= με ποινή,στο πτυχίο(επί πτυχίω φοιτητές) ,πάνω στη σκηνή,σε σκόπευση, με σκοπό να,με σύμβαση,με σύσταση,προς το καλύτερο, στα ίχνη,υπό συζήτηση(π.χ.»το θέμα τέθηκε επί τάπητος»), προς το χειρότερο,με βάση,με την εμφάνιση,με την ευκαιρία της εορτής,με την ευκαιρία της επετείου,με την ευκαιρία ,με τη λήξη,στις γενικές του αρχές(π.χ «Το νομοσχέδιο συζητήθηκε επί της αρχής»).
150.Επί τη υποθέσει = με την υπόθεση.
151.Επί τιμή = Στη φράση π.χ «Είναι πρέσβυς(ή πρόεδρος) επί τιμή»(επίτιμος-
βλ.Μητσοτάκης).
152.Επί το έργον = Στο έργο ,στη δουλεία.
153.Επί τον τύπον των ήλων = Λέγεται για ανθρώπους που είναι δύσπιστοι και
θέλουν απτές αποδείξεις, για να πειστούν για κάτι.Π.χ. «Αυτός ,αν δε βά-
λει το χέρι του επί τον τύπον των ήλων ,δεν πιστεύει τίποτε απ’όσα του είπαμε»(Από την περίφημη φράση που είπε ο άπιστος Θωμάς ,όταν τον πλη-ροφόρησαν οι άλλοι μαθητές για την Ανάσταση του Χριστού.Πβ.Ιω.Κ.25).
154.Επί το πλείστον = Στις περισσότερες περιπτώσεις.
155.Επί τόπου,επί του παρόντος,επί του προκειμένου,επί τούτω,επί τω λόγω
της τιμής μου,επί των επάλξεων,επί των τιμών,επί χρήμασι =
Στον τόπο,για τώρα,στο παρόν θέμα,για αυτόν τον σκοπό(ad hoc),στο λόγο
της τιμής μου,στις επάλξεις(στα μετερίζια,στο καθήκον),για τις τιμές(τις
εθιμοτυπίες),για χρήματα.
156.Επ’ολίγον,επ’ουδενί(λόγ ω),επ’ώμου = για λίγο χρονικό διάστημα,με κανένα λόγο,το όπλο στον ώμο(στρατ.παραγγ).
157.Ερήμην = χωρίς να είναι παρών.
158.Ερρέτω = πήγαινε στο διάβολο,ας πάει κατά διαόλου.
159.Ερρίφθη ο κύβος = πάρθηκε η απόφαση.
160.’Ερρωσο(και έρρωσθε) = Υγίαινε ,υγιαίνετε.
161.Ερως ανίκατε μάχαν = ‘Ερωτα ανίκητε στη μάχη(Από την Αντιγόνη του Σοφοκλή(στιχ.781).
162.Εσαεί = παντονινά.
163.Εστι δίκης οφθαλμός ος τα πανθ’ορά = Υπάρχει το μάτι της δικαιοσύνης
που βλέπει τα πάντα,τίποτε δε μένει ατιμώρητο.
164.’Εσωθεν = από μέσα.
165.’Ετερον εκάτερον = άλλο το ένα άλλο το άλλο.
166.’Ετερον ήμισυ = ο σύζυγος ή η σύζυγος.
167.’Ετερος εξ’ετέρου σοφός = ο καθένας γίνεται σοφός από τον άλλο.
(Φράση του Βακχυλίδη).
168.’Ετερος Καππαδόκης = Μεταφ. δηλ να κι άλλος ομοϊδεάτης που έρχεται για
υποστήριξη(Η φράση από τον Μ.Βασίλειο).
169.Ευαγές ίδρυμα = Φιλανθρωπικό ίδρυμα.
170.Ευήκοον ους = Στη φράση «Τείνω ευήκοον ους...»(ακούω με ευνοϊκή διάθεση).
171.Ευθύς εξ’αρχής = αμέσως από την αρχή.
172.Ευκταίον = ευχής έργο.
173.Εύρηκα,εύρηκα! = Το βρήκα,το βρήκα!(Φράση του Αρχιμήδη ,όταν ανακάλυψε
το νόμο της άνωσης).
174.Εφ’άπαξ = για μια φορά.Πβ.επίσης το εφ’άπαξ που παίρνουν οι δημόσιοι υ-
πάλληλοι μετά τη συνταξιοδότησή τους.
175.Εφ’ενός ζυγού(παράγγελμα) = Να μπουν σε ένα ζυγό ,δηλ.ο ένας δίπλα στον
άλλο.
176.Εφ’όλης της ύλης = Π.χ «Συζήτηση εφ’όλης της ύλης».
177.Εφ όπλου λόγχη(ν) = (στρατ.παράγγ.)Στρατιωτικό παράγγελμα για να τοποθετήσουν οι στρατιώτες τις ξιφολόγχες στα όπλα τους.
178.Εφ’όρου ζωής = για όλη τη ζωή.
179.’Εχε με παρητημένον = δηλ.μη με υπολογίσεις.(Λουκά Ι.Δ.18).
180.’Εχουσι γνώσιν οι φύλακες = Λέγεται συνήθως, όταν κάποιος θέλει να τονίσει ότι έχει πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα ή όλες τις επιβαλλόμενες προφυλάξεις.
181.Εχω περί πολλού = Φροντίζω ιδιαίτερα ,τρέφω ιδιαίτερη εκτίμηση.
182.Εως της συντελείας του αιώνος = Αιώνια (Πβ.Ματθ.ΚΗ.20).

• Ζ-

1.Ζητείτε και ευρήσετε = Ζητείτε κάτι με υπομονή και θα το βρείτε.
(Λουκά ΙΑ.9.Επίσης Ματθ.Ζ.7).
2.Ζωή χαρισάμενη = Π.χ «Περνάει ζωή χαρισάμενη»(Η φράση προέρχεται από το αναστάσιμο τροπάριο:»Xριστός ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατή-σας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος).
3.Ζώον πολιτικόν = Φράση του Αριστοτέλη για τον άνθρωπο(Πολιτ.1253a 3)
__________________
όταν γράφεται η ιστορία της ζωής σου,
μην αφήνεις κανέναν να κρατάει την πένα

Τελευταία επεξεργασία από το χρήστη Xenios : 03-01-09 στις 09:36
Απάντηση με παράθεση
Οι παρακάτω χρήστες έχουν πει 'Ευχαριστώ' στον/στην Xenios για αυτό το μήνυμα:
vgiagias (26-10-10)