Αρχική Δημοσίευση από Nelly
Να πω, καταρχήν, πως θεωρώ τις προβλέψεις των γλωσσολόγων, όπως τουλάχιστον αποτυπώνονται στο άρθρο, υπερβολικά δυσοίωνες.
"Κάθε φορά που μια γλώσσα περιπίπτει σε αχρηστία, πεθαίνουν παραδόσεις, γνώσεις, έργα τέχνης."
Θεωρώ άστοχη τη δήλωση δεδομένου ότι ο πολιτισμός είναι μια συνισταμένη με πολλές συνιστώσες και η εξέλιξή του δεν έχει να κάνει αποκλειστικά με τη διαχείριση της γλώσσας μες στο χρόνο. [...]
|
Νομίζω ότι πέφτεις σε μια παρανόηση εδώ: οι γλωσσολόγοι ασχολούνται με τη γλώσσα την ίδια.
Η διαφύλαξη της γραμματείας της γλώσσας πέφτει στους φιλολόγους.
Ή, αν το θες αναλογικά με, πχ, φωτογραφία, άλλο η φύλαξη του φωτογραφικού υλικού, άλλο η διαφύλαξη του φιλμ στο οποίο καταγράφεται το φωτογραφικό υλικό. Το φιλμ που χρησιμοποίησε ο Bresson και ο Man Ray δεν μπορείς να το αγοράσεις πλέον, αλλά το υλικό τους έχει παρεμείνει.
Κάθε γλώσσα έχει ένα τελείως προσωπικό της χαρακτήρα. Δεν είναι κάτι που μπορώ να εξηγήσω, αλλά ξέρω ότι, για μένα, καθιστά κάθε μετάφραση άχρηστη από την αρχή. Δε μπορείς να διαβάσεις Καζαντζάκη στα αγγλικά, και δε μπορείς να διαβάσεις Tolkien στα ελληνικά. Τα ύφη τους είναι συνυφασμένα με τη γλώσσα τους (και το παρελθόν/πολιτισμό της). Όχι τη φωνολογία, τη μορφολογία, την ορθογραφία, το λεξιλόγιο, τη σύνταξη και τη γραμματική, αλλά τις πιο σκοτεινές γωνίες της σημασιολογίας. Είναι πράγματα που κάνουν μια γλώσσα αφ'ενός αμετάφραστη σε οποιαδήποτε άλλη γλώσσα (καμμία γλώσσα δε μεταφράζεται τέλεια σε καμμία άλλη, κάτι που κάνει τη μετάφραση, από θεωρητική πληροφορική άποψη, μια lossy διαδικασία — πάντα κάτι χάνεται, και πρέπει να διαλέξεις τι), αφ'ετέρου
μοναδική. Αν η φωνολογία, η μορφολογία, το λεξικό, η γραμματική και το συντακτικό είναι το σώμα της γλώσσας, εδώ βρίσκεται η «ψυχή» της.
Έτσι, ενώ η λατινική και η αρχαία ελληνική γραμματεία έχουν διασωθεί σε ένα ποσοστό, δεν έχει διασωθεί η ίδια η γλώσσα και το τι ακριβώς σήμαινε (διανοητικά, συναισθηματικά, υποσυνείδητα) κάθε μικρός, αφανής τρόπος έκφρασης. Είναι πράγματα που δεν καταγράφονται γιατί είναι μέρος του μηχανισμού κατανόησης της γλώσσας, όχι μέρος της γλώσσας της ίδιας. Δεν ξέρουμε πώς
ακριβώς ένιωθε ένας Αθηναίος του 6ου αιώνα παρακολουθώντας, πχ, τις «Όρνιθες». Η κωμωδία έχει διασωθεί, αλλά αυτή η μοναδική έννοια του «έχω την Αττική διάλεκτο ως μητρική γλώσσα» έχει χαθεί για πάντα.
Όσο έχεις μπροστά σου ένα Έλληνα ή ένα Ολλανδό μπορείς να συζητήσεις μαζί του και να πάρεις μια (γενική, έστω) ιδέα του τι σημαίνει μαγκιά ή
gezellig. Αλλά είναι κάτι που αν μεταφέρεται από πολιτισμό σε πολιτισμό, μεταφέρεται μόνο από ομιλητή σε ομιλητή, όσο η γλώσσα είναι ζωντανή.
Μ'αυτή την άποψη, κάθε γλώσσα ή διάλεκτος είναι μοναδικές, και κάθε φορά που μία σταματάει να μιλιέται, χάνεται κάτι μοναδικό.
Σε αυτό περιλαμβάνω και διαλέκτους. Στο βιβλίο γλωσσολογίας μου λέει (μεταξύ σοβαρού και αστείου) ότι γλώσσα είναι μια διάλεκτος με στρατό.