[Xenios]

Μέρος 4ο

ΧΟΡΟΣ
Άρχισε να χορεύεις σαν ελαφάκι, αγαπητή Ηλέκτρα! Πήδησε από
χαρά έως τον ουρανόν. Ο αδελφός σου εκέρδισε στέφανον
ενδοξότερον από εκείνον που κερδίζουν εις την Ολυμπίαν, εις τας
πηγάς του Αλφειού. Τραγούδησε τραγούδι θριάμβου στο χορό μου.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Ω φως! Ω ακτινοβόλον άρμα του Ηλίου! Ω γη και νύκτα που
έβλεπα πρώτα! Τώρα που έπεσεν ο Αίγισθος, ο φονεύς του πατέρα
μου, τα μάτια μου είναι ελεύθερα. Θα φέρω, καλές μου, όλα τα
στολίδια της κεφαλής που έχω εις το σπίτι, να στεφανώσω τον
νικηφόρον αδελφό μου!

ΧΟΡΟΣ
Φέρε εσύ τα στολίδια!Εμείς θα χορέψωμε τον αγαπημένο χορό των
Μουσών! Τώρα θα βασιλεύσουν εις τον τόπον αυτόν οι πρωτινοί
αγαπημένοι βασιλείς μας, αφού εσκότωσαν με το δίκιο των εκείνους
που τους είχαν αδικήση.

ΗΛΕΚΤΡΑ (προς τον Ορέστην)
Ω καλλίνικε Ορέστη μου! Υιέ νικηφόρου πατέρα, εκείνου που
εκυρίευσε το Ίλιον, δέξου τα στολίδια αυτά για τα μαλλιά σου. Δεν
ενίκησες ανωφελή αγώνα τρεξίματος, αλλά εσκότωσες τον εχθρό μας
τον Αίγισθο, που εφόνευσε τον πατέρα μας. Και συ, βοηθέ του, υιέ
ευσεβεστάτου πατέρα, δέξου αυτόν τον στέφανον από το χέρι μου,
διότι και συ έλαβες ίσο μέρος εις τον αγώνα. Είθε να σας βλέπω
πάντοτε ευτυχισμένους!

ΟΡΕΣΤΗΣ
Πρώτα οι θεοί, Ηλέκτρα, είναι αιτία της νίκης. Έπειτα από αυτούς,
αν θέλεις, επαίνεσε κ’ εμένα, γιατί εγώ έγινα όργανο μόνον αυτών και
της τύχης και εσκότωσα με έργα και όχι με λόγια τον Αίγισθο. Ως
απόδειξιν σου φέρνω το σώμα του, το οποίον τώρα, αν θέλης, δώσε να
το φάγουν τα θηρία ή έμπιξέ το επάνω σ’ ένα στύλο και άφησέ το
βοράν εις τα όρνεα, τα παιδιά του αιθέρος. Αυτός που ελέγετο πριν
κύριός σου τώρα είναι δούλος σου!

ΗΛΕΚΤΡΑ
Εντρέπομαι... και όμως ήθελα να μιλήσω.

ΟΡΕΣΤΗΣ
Τι θέλεις; Λέγε! δεν έχεις τίποτε να φοβηθής.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Δεν θέλω να υβρίσω τους νεκρούς, μη τυχόν με κατηγορήσουν γι’
αυτό.

ΟΡΕΣΤΗΣ
Μείνε ήσυχη! Εις αυτό το ζήτημα κανείς δεν θα σε κατηγορήση.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Η πόλις μας, ηξεύρεις, είναι στρυφνή και φιλοκατήγορος

ΟΡΕΣΤΗΣ
Λέγε ό, τι θέλεις αδελφή μου! Όλοι ηξεύρουν ότι μ’ αυτόν εδώ
είχαμεν αιωνία και άσπονδον έχθραν!

ΗΛΕΚΤΡΑ (προς τον Αίγισθον)
Λοιπόν έστω! Από πού όμως ν’ αρχίσω και πού να τελειώσω; Δεν
επέρασεν ημέρα που να μη σκεφθώ με την αυγήν όσα ήθελα να σου
ειπώ, αν μια ημέρα δεν σ’ εφοβούμην πιά και τώρα δεν σε φοβούμαι
και θα σου τις ειπώ τις βρισιές που επιθυμούσα να σου έλεγα ενόσω
ήσουν ζωντανός.
Μας κατέστρεψες, εμένα και τον αδελφό μου, και μας έκαμες
ορφανούς από πατέρα αγαπημένον, ενώ δεν σε εβλάψαμεν εις τίποτε.
Υπανδρεύθηκες άνομα την μητέρα μας και εσκότωσες τον άνδρα της,
τον στρατηλάτη των Ελλήνων, ενώ εσύ δεν επήγες ποτέ να πολεμήσης
τους Φρύγας. Και είχες τόσα μυαλά , ώστε ενόμιζες, όταν ατίμαζες
τον πατέρα μου ότι, αν έπαιρνες γυναίκα την μητέρα μου, μ’ εσένα θα
ήτο πιστή! Ας ηξεύρη όμως ο καθένας που παραπλανά ατίμως την
γυναίκα άλλου και κατόπιν αναγκάζεται να την πάρη, πως απατάται,
αν νομίζη ότι, ενώ δεν ημπορούσε να είναι φρόνιμη με τον άλλο, θα
είναι φρόνιμη μαζύ μ’ αυτόν!
Εζούσες ζωήν ελεεινή και ενόμιζες μόνον ότι έζης ευτυχής, διότι
και συ εννοούσες ότι ο γάμος σου ήτο έγκλημα, και η μητέρα μου ότι
είχε άνδρα κακούργο. Και οι δύο κακούργοι εφέρατε μαζύ το βάρος
του εγκλήματός σας, και άκουες από όλους τους Αργείους: «Αυτός
είναι ο άνδρας της γυναίκας του!» και όχι «Αυτή είναι η γυναίκα του
ανδρός της!» Τίποτε δεν είναι πιο αξιοπεριφρόνητον από ένα σπίτι
όπου κυβερνά η γυναίκα και όχι ο άνδρας, και η ψυχή μου αισθάνεται
αποστροφή για τα παιδιά, που τα λέγουν εις την πόλιν παιδιά της
μητέρας των και όχι του πατέρα των.
Ο άνδρας που νυμφεύεται γυναίκα επίσημη και από μεγαλύτερο
γένος, γίνεται μηδενικό, διότι μόνο για την γυναίκα γίνεται λόγος!
Ό, τι όμως εκολάκευε προπάντων την ανοησία σου, είναι ότι
ενόμιζες πως είσαι κάτι με τα πλούτη που είχες, σαν να μένουν αιώνια
μαζύ μας. Στερεό πράγμα είναι μόνον ο χαρακτήρ και όχι τα χρήματα,
επειδή αυτός μένει πάντοτε μαζύ μας και μας βοηθεί εις τας
δυσκόλους περιστάσεις, ενώ ο άδικος πλούτος εις τα χέρια κακών
ανθρώπων μόνον ολίγον καιρόν ανθίζει, και αμέσως χάνεται.
Τώρα για την άτιμη διαγωγή σου με τας γυναίκας σωπαίνω, επειδή
δεν αρμόζει μια κόρη να λέγη τέτοια πράγματα° με ολίγα λόγια όμως
θα δώσω να εννοηθή ό, τι ήθελα να ειπώ.
Ήσουν αλαζών, επειδή ήσουν βασιλεύς και υπερήφανος, επειδή
ήσουν όμορφος. Εγώ όμως δεν θα ήθελε άνδρα με παρθενικό
πρόσωπο, αλλά άνδρα αληθινό. Μόνον τέτοιου ανθρώπου τα παιδιά
έχουν γενναία ψυχήν, ενώ του άλλου είναι στόλισμα μόνο για τους
χορούς!
Πήγαινε εις τα κομμάτια λοιπόν τώρα, ανόητε, που δεν εσκέπτεσο
ότι μιά μέρα θα έδιδες λόγο για ό, τι έκαμες! Εις το εξής κανείς
κακούργος να μη νομίση ότι εξέφυγε την τιμωρία του, έστω και αν
πηγαίνη καλά εις τας αρχάς, πριν φθάση το τέλος και τα υστερνά της
ζωής του!

ΧΟΡΟΣ
Έκαμε φοβερά εγκλήματα, αλλά φοβερά ετιμωρήθη και από τους
δυο σας. Η δύναμις της θείας δίκης είναι μεγάλη!

ΟΡΕΣΤΗΣ
Τώρα, υπηρέται, φέρετε μέσα το σώμα αυτό και κρύψετέ το εις
κανέν σκοτεινό μέρος, δια να μη ιδή η μητέρα μου τον σκοτωμένο
πριν την σκοτώσω και αυτή.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Σιωπή! Ας κάμωμε πως μιλούμε γι’ άλλα πράγματα.

ΟΡΕΣΤΗΣ
Τι τρέχει; Μήπως έρχονται εχθροί από τας Μυκήνας;

ΗΛΕΚΤΡΑ
Όχι! Αλλά βλέπω την μητέρα που με εγέννησε.

ΟΡΕΣΤΗΣ
Καλά έρχεται μέσα εις το δίκτυ.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Και έρχεται λαμπροστολισμένη μέσα εις την άμαξα

ΟΡΕΣΤΗΣ
Λοιπόν; Τι να κάμωμε τώρα; Είσαι της γνώμης να σκοτώσωμε την
μητέρα μας;

ΗΛΕΚΤΡΑ
Μήπως την ευσπλαγχνίσθης μόλις την είδες;

ΟΡΕΣΤΗΣ
Αλλοίμονο!.... πώς να σκοτώσω εκείνη που με εγέννησε;

ΗΛΕΚΤΡΑ
Όπως εσκότωσε και εκείνη τον πατέρα σου και τον πατέρα μου.

ΟΡΕΣΤΗΣ
Ω! Φοίβε Απόλλων, ο χρησμός που μου έδωσες δεν ήτο
φρόνιμος...

ΗΛΕΚΤΡΑ
Και αν δεν είναι ο Απόλλων φρόνιμος, τότε ποιος είναι;

ΟΡΕΣΤΗΣ
...δεν ήτο φρόνιμος, αφού μου είπες να σκοτώσω την μητέρα μου.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Ώστε είναι κακό να εκδικείται κανείς τον πατέρα του;

ΟΡΕΣΤΗΣ
Θα γίνω μητροκτόνος, ενώ έως τώρα είμαι αγνός.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Και μήπως θα κάμης κακή πράξιν αν υπερασπίσης τον πατέρα σου;

ΟΡΕΣΤΗΣ
Θα τιμωρηθώ μια ημέρα για το φόνο αυτό.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Θα τιμωρηθής όμως, και αν από αμέλεια δεν εκδικήσης τον πατέρα
σου!

ΟΡΕΣΤΗΣ
Μήπως μου έδωσε τάχα τον χρησμό κανένας κακός δαίμων
μεταμορφωμένος εις τον θεόν;

ΗΛΕΚΤΡΑ
Δαίμων να καθίση εις το ιερό τρίποδο του θεού; Δεν το πιστεύω!

ΟΡΕΣΤΗΣ
Αλλ’ ούτε και εγώ ημπορώ να πιστεύσω ότι είναι σωστός αυτός ο
χρησμός.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Πρόσεξε μην ειπούν ότι είσαι άνανδρος.

ΟΡΕΣΤΗΣ
Ώστε πρέπει να στήσω την ίδια παγίδα και σ’ αυτήν;

ΗΛΕΚΤΡΑ
Ναι! Την ίδια που εσκότωσες τον άνδρα της, τον Αίγισθον.

ΟΡΕΣΤΗΣ
Λοιπόν έστω! Εμβαίνω... είναι φοβερόν όμως ό, τι θα κάμω...
είναι έγκλημα φρικτόν! Αφού όμως αυτό είναι το θέλημα των θεών, ας
γίνει όπως θέλουν! Το πράγμα είναι γλυκό και πικρό για μένα.

(Εμβαίνει η Κλυταιμνήστρα)

ΧΟΡΟΣ
Χαίρε, βασίλισσα του Άργους, κόρη του Τυνδάρεω και αδελφή των
γενναίων Διοσκούρων υιών του Διός, που κατοικούν τώρα εις τα
άστρα, εις τον φλογερόν αιθέρα και λατρεύονται ωσάν θεοί σωτήρες
από τους θαλασσινούς! Σε σέβομαι όπως τους θεούς για τα πλούτη και
τη μεγάλη ευτυχία σου. Ω βασίλισσα! Πράγματι είναι καιρός αυτή τη
στιγμή να εξυμνήση κανείς τις ευτυχίες σου.


ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Κατεβήτε από το άρμα, γυναίκες της Τρωάδος, πάρετε το χέρι μου
και βοηθήσατέ με να κατέβω. Οι ναοί των θεών είναι στολισμένοι με
Φρυγικά λάφυρα και εγώ έχω εις το σπίτι μου αυτά τα εκλεκτά
κορίτσια της Τρωάδος, μικράν, αλλά καλήν αποζημίωσι για την κόρην
οπού έχασα!

ΗΛΕΚΤΡΑ
Να μη πιάσω εγώ, μητέρα, το μακάριο χέρι σου να σε βοηθήσω;
Βέβαια... εγώ είμαι δούλη διωγμένη από τα πατρικά ανάκτορα και
κατοικώ εις το πτωχικό αυτό σπίτι.

ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Όχι γι’ αυτό.. αλλά είναι αρκεταί δούλαι! Μην κοπιάζης εσύ για
μένα.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Και τότε γιατί μ’ έχεις εδώ ωσάν αιχμάλωτο, μακρυά από τα
ανάκτορα; Βέβαια επειδή ήμουν αφημένη ορφανή από τον πατέρα
μου. Αφού έπιασαν το σπίτι μας, μ’ επήραν και μένα αιχμάλωτη ωσάν
αυτές.

ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Ο πατέρας σου εσκέπτετο τέτοια ένοχα πράγματα ακριβώς για
εκείνους από τους ιδικούς του που δεν έπρεπε. Θα τα ειπώ όλα τώρα,
μολονότι μια γυναίκα, όταν πειραχθή η υπόληψίς της, εκφράζεται
κάπως πικρά, πράγμα που δεν μ’ αρέσει. Όταν όμως μάθη κανείς πώς
είναι αληθινά το ζήτημα, ας κρίνη, και αν είναι σωστόν ας με μισή!
Λοιπόν, όταν ο Τυνδάρεως με έδωσε γυναίκα εις τον πατέρα σου ,
δεν με έδωσε βέβαια ούτε για ν’ αποθάνω εγώ, ούτε για ν’ αποθάνουν
τα παιδιά μου! Ο πατέρας σου όμως κατέπεισε την κόρη μου την
Ιφιγένειαν ότι πρόκειται να τη υπανδρεύση με τον Αχιλλέα. Την
επήρεν εις την Αυλίδα, όπου είχαν συναθροισθή τα πλοία των
Ελλήνων, και εκεί την εξάπλωσεν επάνω εις την φωτιά, και την
έσφαξε!
Και αν μεν το έκαμεν αυτό για να σώση την πατρίδα του ή να
ωφελήση το σπίτι του ή να σώση τα άλλα παιδιά του, αφάνιζε μια ζωή
για πολλές και ημπορούσε κανείς να τον συγχωρήση. Αλλά αυτός,
επειδή η Ελένη ήτο αδιάντροπη και επειδή ο Μενέλαος δεν ήξευρε να
τιμωρήση τας απιστίας της, εσκότωσε την ιδική μου κόρη. Και
μολαταύτα, έπειτα από όσα και αν μου έκαμε, δεν του εκρατούσα
μνησικακία και δεν θα τον εφόνευα, αλλά ήλθεν εδώ και έφερε μαζύ
του μίαν Μαινάδα, μιαν τρελλήν, την Κασσάνδραν, την οποίαν επήρε
ερωμένη του, και ήθελε να έχη εις το σπίτι του δυο γυναίκες αντί μιαν.
Δεν αρνούμαι ότι οι γυναίκες είναι ελαφρόμυαλες! Όταν όμως ο
άνδρας περιφρονή την γυναίκα του και σφάλλη έτσι, τότε και αυτή
κάμνει τα ίδια και παίρνει εραστήν. Έπειτα όλον το βάρος πέφτει
ασήκωτον επάνω μας, ενώ τους άνδρας, που είναι η αιτία όσων έγιναν,
δεν τους κατηγορεί κανείς!
Αν άρπαζαν έξαφνα κρυφά τον Μενέλαον από το ανάκτορόν του,
έπρεπε τάχα να σκοτώσω εγώ τον Ορέστην για να τον σώσω, επειδή
είναι ανδράδελφός μου; Πώς θα του εγαίνετο άραγε αυτό του πατέρα
σου; Έπειτα εκείνος εσκότωνε την κόρη μου και δεν έπρεπε να πάθη
τίποτε, ενώ, αν το έκαμνα εγώ, έπρεπε να μ’ ετιμωρούσε. Ναι! τον
εσκότωσα... και για να το κατορθώσω εζήτησα βοήθειαν από
εκείνους που ημπορούσα να ζητήσω: από τους εχθρούς του, επειδή
φυσικά κανείς φίλος του δεν θα μ’ εβοηθούσεν εις αυτό. Λοιπόν λέγε
τώρα, και απόδειξέ μου με παρρησία ότι άδικα απέθανεν ο πατέρας
σου.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Δίκαια τα είπες, αλλά το δίκαιον αυτό είναι άνομον! Η φρόνιμη
γυναίκα πρέπει να τα συγχωρή όλα εις τον άνδρα της, και όποια δεν το
νομίζει αυτό, εγώ ούτε καν την λογαριάζω! Ενθυμήσου όμως, μητέρα,
τα τελευταία λόγια που είπες τώρα και μου έδιδες το δικαίωμα να σου
ομιλήσω ελεύθερα.

ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Δεν τα αρνούμαι, κόρη μου, και μάλιστα τα ξαναλέγω.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Λοιπόν δεν θα με τιμωρήσης, αν μιλήσω ειλικρινώς;

ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Απεναντίας! Θ’ ακούσω μάλιστα ό, τι ειπής χωρίς να
δυσαρεστηθώ.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Θα σου τα ειπώ λοιπόν και αρχίζω αμέσως!

ΗΛΕΚΤΡΑ
Θα σου τα ειπώ λοιπόν και αρχίζω αμέσως! Είθε, μητέρα μου, να
είχες καλλίτερα αισθήματα, διότι πράγματι και σού και της Ελένης το
εξωτερικόν αξίζει τον θαυμασμόν, αν και αι δυο αδελφαί είσθε εξ ίσου
μάταιαι και ανάξιαι του Κάστορος. Εκείνη εδραπέτευσεν από το σπίτι
της, απαχθείσα εκουσίως και συ εφόνευσες τον άνδρα σου, τον
άριστον της Ελλάδος, με πρόφασιν τον φόνον της κόρης σου. Δεν σε
γνωρίζουν όμως όλοι καλά όπως εγώ!
Πριν ακόμη αποφασισθή η θυσία της Ιφιγενείας, και μόλις ο
σύζυγός σου έφυγε, εκτένιζες εμπρός εις τον καθρέπτην τα ξανθά
μαλλιά σου! Ποια καλή γυναίκα στολίζεται ενώ λείπει ο άνδρας
της;... και τι της χρειάζεται να δείχνη εις την θύραν ευμορφιές αν δεν
σκέπτεται κανένα κακόν;
Μόνη συ, καθώς ηξεύρω, από τας Ελληνίδας εχαίρεσο όταν ενίκων
οι Τρώες και έκλαιες όταν ενίκων οι Έλληνες, επειδή δεν είχες
καμμίαν όρεξιν να επιστρέψη ο Αγαμέμνων από το Ίλιον! Και όμως,
σου ήτο τόσο εύκολον να είσαι φρόνιμη!.... διότι είχες άνδρα όχι
χειρότερον από τον Αίγισθον, άνδρα που η Ελλάς είχεν εκλέξει
στρατηλάτην και διότι θ’ αποκτούσες μεγάλην δόξαν δια την αδελφήν
σου την Ελένην, που έκαμε εκείνα που ηξεύρεις. Τα κακά
παραδείγματα δίδουν εις τους καλούς ωφελίμους συμβουλάς.
Και αν όμως, καθώς λέγεις, ο πατέρας εφόνευσε την κόρη σου, τι
σ’ εβλάψαμεν εγώ και ο αδελφός μου; Γιατί, αφού εσκότωσες τον
άνδρα σου, δεν μας άφησες εις τα πατρικά μας ανάκτορα, αλλ’
εγκατέστησες εκεί μέσα τον ξένον άνδρα σου, που εξαγόρασες με την
περιουσίαν μας;
Γιατί δεν φεύγει εις εξορίαν αντί για τον Ορέστην αυτός; Γιατί δεν
πεθαίνει αντί για μένα, που με φονεύει ζωντανήν δυο φορές χειρότερα
από την αδελφήν μου Ιφιγένειαν;
Αν ο φόνος τιμωρή τον φόνον, εγώ και ο υιός σου Ορέστης θα σε
σκοτώσωμεν για να εκδικηθώμεν τον θάνατον του πατέρα μας διότι,
αν είναι σωστόν εκείνο, και αυτό θα είναι σωστό. Εκείνος που δια
χρήματα ή ευγενή καταγωγή νυμφεύεται κακήν γυναίκα δεν έχει
μυαλό! Μέτριος και έντιμος γάμος είναι πολύ καλλίτερος από μεγάλον
και άτιμον.

ΧΟΡΟΣ
Ο γάμος είναι τύχη! Για μερικούς είναι ευτυχία, για άλλους πάλιν
συμφορά!

ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Συ, κόρη μου, είσαι γεννημένη να ευρίσκης πάντοτε όλα καλά, όσα
έχουν σχέσιν με τον πατέρα σου! Πράγματι, άλλα παιδιά αγαπούν τον
πατέρα και άλλα πάλιν περισσότερον την μητέρα των! Αλλά σε
συγχωρώ, διότι μη νομίζης, παιδί μου, ότι και εγώ είμαι τόσον
ευχαριστημένη για όσα έγιναν. Συ όμως, είναι πράγματι αλήθεια ότι
είσαι λεχώνα εις αυτήν την κατάστασιν, ρυπαρά και κακοντυμένη;
Πράγματι απέκτησες παιδί; Αλλοίμονον η δυστυχισμένη τι έχω κάμει!
Μου φαίνεται ότι εξηρέθισα περισσότερον από ό, τι έπρεπε τον άνδρα
μου!

ΗΛΕΚΤΡΑ
Μετανοείς αργά, όταν δεν υπάρχει πλέον θεραπεία. Τώρα ο
πατέρας μου απέθανε πια. Τον υιόν σου όμως, που πλανάται μακράν
από την πατρίδα του, γιατί δεν τον φέρνεις εδώ;

ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Αυτόν ομολογώ ότι τον φοβούμαι, διότι καθώς λέγουν μνησικακεί
για τον φόνον του πατέρα του.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Γιατί όμως ο σύζυγός σου έχει τόσον μίσος εναντίον μας;

ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Ο χαρακτήρ του είναι τέτοιος, όπως και συ από χαρακτήρος είσαι
αυθάδης.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Είμαι γιατί πονώ, αλλά θα παύσω την μνησικακίαν μου.

ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Τότε και εκείνος, να είσαι βεβαία, δεν θα είναι πια τόσον
αυστηρός!

ΗΛΕΚΤΡΑ
Είναι αλαζών ενώ κάθεται εις το σπίτι μου...

ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Βλέπεις; Πάλιν αρχίζεις νέας φιλονεικίας!

ΗΛΕΚΤΡΑ
Σωπαίνω, διότι τον φοβούμαι, όπως ηξεύρω εγώ να φοβούμαι.

ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Παύσε τα τώρα αυτά, και ειπέ μου τι με ήθελες που μ’ εκάλεσες
εδώ.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Άκουσες νομίζω ότι απέκτησα παιδί. Γι’ αυτό ήθελα να σε
παρακαλέσω να κάμης, καθώς είναι συνήθεια, θυσίαν την δεκάτην
ημέραν της σελήνης έπειτα από την γέννησήν του, επειδή εγώ δεν
ηξεύρω. Είμαι πρωτόγεννη βλέπεις και δεν τα ξαναέκανα άλλη φορά.

ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Αλλ’ αυτό έπρεπε να το κάμη εκείνη που σ’ εξεγέννησε.

ΗΛΕΚΤΡΑ
Μόνη μου εγέννησα και μόνη μου επεριποιήθηκα το βρέφος

ΚΛΥΤΑΙΜΝΗΣΤΡΑ
Τόσον λοιπόν μακρυά από γείτονας και φίλους είναι το σπίτι σου;